Δύο επέτειοι αυτό το Σαββατοκύριακο στη Νορβηγία

Οι μηλιές ανθίζουν κι εδώ... Το χρώμα στο κτήριο "δια χειρός Αλκαίου"

     Χθες η Νορβηγία είχε την εθνική της επέτειο, που γιορτάστηκε με ιδιαίτερη λαμπρότητα και περηφάνια καθώς φέτος συμπληρώθηκαν δύο αιώνες από τη σύνταξη του Νορβηγικού συντάγματος.

Ο κύριος με τοπική ενδυμασία, από πίσω η παρέλαση (barnetoget=παιδικό τραίνο)

     Σήμερα εγώ γιορτάζω τη δική μου επέτειο, καθώς συμπλήρωσα τα δύο χρόνια στη Νορβηγία. Δύο χρόνια, δύο χρόνια, λέω και ξαναλέω. Ξανάνιωσα, έγινα πάλι παιδί, ηρέμησα, δεν έλειψα σε κανένα και μάλλον δεν μου έλειψε τίποτα ιδιαίτερο εκτός από κάτι… λεπτομέρειες. 

    Η δική μου οδύσσεια, σίγουρα δεν έχει τελειώσει ακόμα, άλλωστε πότε τελειώνουν οι οδύσσειες; Συνεχίζεται στην αβεβαιότητα, στην ξενητιά, στις νοσταγικές μνήμες και σε ένα πέλαγος παράπονα. Πόσο αγνός πατάς το πόδι σου σε μια ξένη γη… Προσπαθώ να ξαναπερπατήσω τα πρώτα βήματα που πλέον είναι ιστορία. Θα ριζώσω εδώ; Δεν ξέρω. θα γυρίσω πίσω; Δεν ξέρω. 

    Σε βλέπω να ξυνίζεις τη μούρη: 

-Και τι με νοιάζει εμένα τώρα… Πώς θα βρούμε δουλειά μπορείς να μας πεις; 

-Όχι δυστυχώς, λυπάμαι! Όταν ανοίξω …εργοστάσιο θα σε έχω υπόψη μου, προς το παρόν έχω απλώς να πληρώσω τους λογαριασμούς μου κι ένα πιάτο φαΐ. 

Η υπόμονη δεν ήταν ποτέ το εθνικό μας χαρακτηριστικό. Ξέρω όμως πώς νιώθεις, έχω περάσει από τους δρόμους σου, έχω φορέσει τα παπούτσια σου, έχω φορέσει τα γυαλιά σου. Θέλεις απλώς μια ελπίδα. Θέλεις απλώς να σου πω έλα εδώ και όλοι οι δρόμοι θα ανοίξουν μπροστά σου. Θέλεις ένα γλυκό ψέμα. Δεν υπάρχει πια επι της γης η γη της επαγγελίας. 

Τι έμαθα σ’ αυτά τα δύο χρόνια;

ΠΡΩΤΟΝ: Πηγαίνουμε όλοι στη γη των ονείρων μας για να σπάσουμε τα μούτρα μας, έτσι είναι και δεν γίνεται αλλιώς. Το θέμα είναι τι γίνεται μετά, όταν σηκωθείς από το έδαφος ματωμένος, τι θα κάνεις; Εκεί φαίνονται τα παλικάρια. 

ΔΕΥΤΕΡΟΝ: Όπου και να πας, σε ξένους τόπους, άγνωστους κι ονειρεμένους, χρειάζεσαι κάποιον εκ των έσω να σε πάρει από το χέρι, να σου σταθεί, να σε οδηγήσει, να σου σκουπίσει τα αίματα μετά από το σπάσιμο των… μούτρων. Κι αυτό είναι που έχει αξία κι αυτό είναι που θα μείνει, αυτό είναι από μόνο του η γη της επαγγελίας. Δεν περιμένω πια να βρω κάποια άλλη

    Μέσα σε δύο χρόνια πέρασα το στάδιο του ενθουσιασμού, της απογοήτευσης, της οργής. Τώρα μαλάκωσα και είμαι στο στάδιο του συμβιβασμού, της αποδοχής της κατάστασης, της ομολογία ότι ο τοίχος ήταν πιο σκληρός από τα μούτρα μου, ίσως να ψάχνα με υπομονή να βρούμε και κάποια πόρτα. Ίσως να πάρει καιρό, δεν ξέρω πια στην ηλικία μου αν διαθέτω τόσο. Ίσως μάλιστα όταν τη βρω, να μην έχει πια καμία αξία το να τη διαβώ. Δεν ξέρω, ίσως μέχρι τότε να τα ξαναπούμε, ίσως κι όχι…

alkaioslarsinos@gmail.com

Παράλληλα με το ποτάμι, παρελαύνει και η μπάντα (Νορβηγιστί korps). Από την απέναντι όχθη φαίνεται η αρχή της παρέλασης...

Οι πιο πολλές γυναίκες φορούν τοπικές ενδυμασίες (bunad). Φέτος η παρέλαση δεν έγινε μέσα στο κέντρο αλλά σε ...εθνικό δρόμο!

Μάιος, russtiden

Russ πάνω στο λεωφορείο τους το διασκεδάζουν...

    Στη Νορβηγία αυτή την εποχή όλοι περιμένουν με ανυπομονησία την εθνική τους επέτειο που λέγεται 17η Μαΐου. Είναι η επέτειος του πρώτου τους συντάγματος  καταρτίστηκε πριν από 200 χρόνια κι ενώ βρίσκονταν κάτω από κηδεμονική "ένωση" με τη Σουηδία. Ειδικά φέτος θα γιορταστεί με ιδιαίτερη λαμπρότητα, καθώς συμπληρώνονται ακριβώς 200 χρόνια!

    Παράλληλα όμως εξελίσσεται κι ένα περίεργο έθιμο που δεν νομίζω ότι απαντάται πουθενά αλλού στον κόσμο. Για μερικούς αυτή περίοδος λέγεται russtiden. Οι έφηβοι που τελειώνουν το λύκειο, λέγονται russ (δεν ξέρω γιατί, τουλάχιστον οι Νορβηγοί που ρώτησα εδώ δεν ήξεραν επίσης) και περνούν αυτό το μήνα ξοδεύοντας τεράστια ποσά γυρνώντας από δω κι από κει σε παρέες με μουσική, αλκοόλ και γενικά χωρίς πολλά όρια. Συχνά φορούν χαρακτηριστικά κόκκινα ρούχα (από τα χρώματα της σημαίας τους, βάφονται με συνθήματα, καμμιά φορά κάνουν και βανδαλισμούς. 

    Αυτές τις μέρες έχουν οργανώσει φεστιβάλ, στο οποίο πηγαίνουν με βαμένα και ειδικά διαμορφωμένα λεωφορία, στα οποία μένουν, τραγουδούν, χορεύουν και όχι μόνο… Πολλές κοπέλες μένουν έγκυες μέσα σ΄αυτό το ξεσάλωμα, καθώς συνήθως είναι μεθυσμένοι. Στη Νορβηγία απαγορεύεται η δημόσια κατανάλωση αλκοόλ, εκτός βέβαια από εστιατόρια μπαρ κτλ, παρόλα αυτά υπάρχει μια ανοχή γι’ αυτούς από την κοινωνία. Ένα από αυτά τα λεωφορία ξόδεψε ένα ποσό περίπου τετραπλάσιο του μισθού μου σε μουσικό παραγωγό για ένα τραγούδι τους κι ένα δεύτερο για ένα ποσό τριπλάσιο του μισθού μου.

    Μάιος λοιπόν εποχή των russ, εποχή των λουλουδιών που όλα πρασινίζουν κι ανθίζουν, εποχή των αργιών: Πρωτομαγιά, 17η Μαΐου, Ανάληψη, Πεντηκοστή.
alkaioslarsinos@gmail.com

Εφηβεία, ανέμελη εποχή.

Κυριαρχούν τα χρώματα της σημαίας

Η χαρακτηριστική φορεσιά...

Είναι εύκολα στη Νορβηγία για τους μετανάστες;

Ανοιξιάτικη θέα από το παράθυρό μου

       Πέρασε το Πάσχα, πέρασε και η Πρωτομαγιά ήσυχα και με πολύ καλό καιρό εδώ στη Νορβηγία. Φέτος ο καιρός ήταν εκπληκτικός για τα δεδομένα της χώρας. Καλές θερμοκρασίες, πολλές λιακάδες, όλο το χειμώνα και την άνοιξη, πράγμα που δεν είναι βέβαια σύνηθες για τη τη χώρα. 

Καταγάλανος ουρανός και σήμερα...

       Σε λίγες μέρες κλείνω τα δύο χρόνια εδώ. Τώρα μπορώ να πω ότι ο πρώτος χρόνος ήταν τραυματικά δύσκολος, ενώ ο δεύτερος λυτρωτικά πιο εύκολος. 

      Μιας και διψάτε για πληροφορίες που έχουν σχέση με ενδεχόμενη μετανάστευση εδώ, πρέπει να ξέρετε μεταξύ άλλων ότι: 

   - Η γλώσσα αν και όχι ιδιαίτερα δύσκολη θεωρητικά, στην πράξη όλοι οι μετανάστες δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε τι μας λένε αν και μπορούμε να μιλάμε, έστω και με λάθη. Η προφορά τους εδώ στο Βορρά είναι πολύ ιδιαίτερη. Μιλούν γρήγορα κι αρθρώνουν το λόγο με ένα τρόπο που δεν μπορείς να ξεχωρίσεις τις συλλαβές και να αναγνωρίσεις λέξεις και φράσεις άρα και τα νοήματα. Κι ας μη πούμε τίποτα για τις διάφορες κατά τόπον διαλέκτους που μόνο αν είσαι πολύ εξοικιωμένος μπορείς να καταλάβεις έστω και «μέσες, άκρες». Πολλοί νομίζουν ότι θα έρθουν εδώ και θα βρουν δουλειά επειδή μιλούν αγγλικά. Δεν είναι έτσι. Εκτός από τους ηλικιωμένους, οι υπόλοιποι μιλούν αγγλικά και χαίρονται να τα εξασκήσουν μαζί σου, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μπορείς να βρεις δουλειά μιλώντας μόνο αγγλικά!

   - Αν και η ανεργία είναι μόλις στο 3%, μην περιμένετε να είναι εύκολη η εύρεση εργασίας. Υπάρχουν και Νορβηγοί -λίγοι βέβαια- που δυσκολεύονται να βρουν δουλειά, πολύ περισσότερο μετανάστες. Η κατάσταση μάλλον δυσκολεύει σταδιακά αν και με αργούς ρυθμούς. Έχουν έρθει πολλοί οικονομικοί μετανάστες, σε μια χώρα με μόλις 5 εκατομ . πληθυσμό! Έχουν έρθει πολλοί Σουηδοί που δεν έχουν πρόβλημα γλώσσας, η γλώσσα τους είναι σχεδόν ίδια, κάτι σαν διάλεκτος. Πολλοί Πολωνοί επίσης οι οποίοι είναι πιο οργανωμένοι σαν κοινότητα. Λιθουανοί, Λετονίοί, Εσθονοί, Ασιάτες και Αφρικανοί. Υπάρχουν επίσης αρκετοί Τούρκοι από παλιά. 

    Όλοι βέβαια έχουν δικαίωμα στην ελπίδα, αλλά χρειάζεται πολλή δύναμη, αποφασιστικότητα, ατσάλινη θέληση και πάντα να εκμεταλλευόμαστε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. 

alkaioslarsinos@gmail.com

Μεταναστών... πάθη ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΕ "ΟΜΟΙΟΠΑΘΗ" ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

Παραθέτω την επιστολή ενός αναγνώστη που είχε παρόμοιες εμπειρίες με εμένα, όπως ακριβώς τις έστειλε σε μένα (copy-paste) στις 25 Μαρτίου. 

Άλλωστε μπορείτε να τη βρείτε και ως σχόλιο στην ανάρτηση της 22ης Μαρτίου. Εγώ απλώς της δίνω βήμα σε πρώτο πλάνο. Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να ακούσουμε τις εμπειρίες και άλλων νυν ή πρώην μεταναστών, νεόπτωχων ή μη…

Σημειώνω μερικά σημεία με νούμερα, καθώς στο τέλος τα σχολιάζω ή απαντώ σ’ αυτά. Άρα οι υπογραμμίσεις δικές μου.

Καλή ανάγνωση λοιπόν!  

Anonymous25 Μαρτίου 2014 - 5:01 π.μ.

Γεια σου πατριώτη. Είχα καιρό να μπω στο μπλογκ (ο εβρίτης από Αθήνα) σου και έτσι διάβασα μερικά άρθρα μαζεμένα. Σε διαβάζω γιατί θυμάμαι τις εποχές που ήμουν εξωτερικό. Ίσως για να θυμηθώ τα νειάτα μου ή πάλι ίσως για να καταλάβω πόσο καλά είμαι τώρα και να μην μιζεριάζω. Γέλασα με την ιστορία σου και τα σχόλια των γειτόνων και θέλω να σου εξηγήσω γιατί. Όταν πρωτοπήγα στην Γερμανία το 1983 και προσπαθούσα να μάθω γερμανικά και να βρω άκρες για να μείνω, κάποια ελληνίδα κυρία που καθάριζε σκάλες και ήξερε ότι δεν έβγαινα μου πρότεινε να αναλάβω μερικές από τις "εργολαβίες" της. Εγώ μες την τρελλή χαρά για τα αναγκαία ψιλά που θα προέκυπταν δέχτηκα κατενθουσιασμένος. Η πραγματικότητα όμως ήταν πολύ σκληρή για έναν 18άρη νεαρό που μέχρι τότε δεν είχε βιώσει τον ρατσισμό και την υποκειμενική αντιμετώπιση από τους κατοίκους των πολυκατοικιών. Ένας μάλιστα με φώναζε και Mr. Proper (ο κύριος καθαριότητας), από το ομώνυμο καθαριστικό. Για να πω την αλήθεια το είχα απωθήσει αυτό το κομμάτι, αλλά δυστυχώς ο εκγερμανισμός της κοινωνίας μας έφερε το καθαριστικό και στην Ελλάδα και την ανάλογη διαφήμιση. Την ημέρα που την πρωτοάκουσα, μετά από 30 χρόνια είχα ένα deja vu και για αρκετή ώρα αισθανόμουνα μια δυσφορία. Η αλήθεια είναι ότι δεν "τόλμησα" να το πω ούτε στην γυναίκα μου (η οποία ξέρει τι δυσκολίες αντιμετώπισα στην ζωή μου, αλλά επειδή αυτή με γνώρισε με κουστούμι και γραβάτα δεν ήθελα να της χαλάσω την εικόνα), αλλά προσπάθησα να το απωθήσω πάλι γρήγορα, φοβούμενος μην με συνεπάρει μέσα στην γενική κατάθλιψη η μιζέρια εκείνης της εποχής. (1)   Τώρα με αφορμή τα δικά σου σχόλια το ξαναθυμήθηκα και να σου πω την αλήθεια με έκανε να το δω πιο ανάλαφρα. Όπως ανάλαφρα βλέπω ότι παίρνεις και τη διαμονή σου στη Νορβηγία και χαίρομαι (2).   Εγώ όταν ήμουν Γερμανία και είχα χάσει την ελπίδα για σπουδές και αποφάσισα να μείνω και να δουλέψω, επειδή είχα πάντα δουλειές με απαιτήσεις υψηλότερες των προσόντων μου (ειδικά στο θέμα της γλώσσας) και είχα δυσκολίες να ανταποκριθώ και έπεφτα πάντα θύμα δυσμενών διακρίσεων σε σχέση με γερμανούς συναδέλφους, είχα αρχίσει να μισώ κάθε τι γερμανικό και να μου φταίνε όλα. Δεν απέκτησα έτσι καμμία σχέση με την γερμανική κουλτούρα και ζωή και συναναστρεφόμουνα μόνο με ξένους εκτός εργασίας (αυτό χειροτέρευε την κατάσταση γιατί όλοι οι άλλοι γινότανε κλίκα βέβαια). Εγώ βέβαια προτιμούσα να ανταπεξέλθω σε όλα αυτά και προτιμούσα να κάνω παρέα με "τριτοκοσμικούς" από την Ερυθραία (είχαμε πολλούς λόγω του εμφυλίου εκεί κάτω) που ήταν καταπληκτικά παιδιά και Ιρανούς (λόγω Χομεϊνί). 'Ολη την κλίκα την είχα κάνει στους 3 μήνες σχολής γερμανικών που είχα κάνει και όσο νά' ναι είχαμε κοινά βιώματα. Κάποιες στιγμές αναπολώ εκείνες τις καταστάσεις ανιδιοτελούς συντροφικότητας και στεναχωριέμαι που έχω ξεχάσει σχεδόν όλα τα ονόματα αυτών με τους οποίους είχα κάποιες από τις συμαντικότερες εμπειρίες μου, στην πιο ευαίσθητη καμπή της ζωής μου (3).   Και αυτά που σου γράφω είναι αλήθεια ότι έχω να τα σκεφτώ πάνω από 25 χρόνια (4).   Γενικά δεν σκέφτομαι πολύ το παρελθόν μου και προχωράω πάντα μπροστά (ίσως επειδή πάντα το παρελθόν ήταν χειρότερο και το μέλλον προδιαγράφονταν καλύτερο), πράγμα που τις περισσότερες φορές με βοήθησε. Τώρα βέβαια που κοντεύω τα 50 και η υγεία μου άρχισε να με προδίδει και η οικονομική μου κατάσταση τουλάχιστον δεν βελτιώνεται, έχω συμφιλιωθεί εδώ και μερικούς μήνες ότι έχει τελειώσει η προοπτική εξέλιξης μου (εδώ βρήκα αναφορές στα γραφόμενά σου) (5)    και καλά θα κάνω να ζω την ημέρα, την ώρα, το λεπτό σαν να είναι τα τελευταία μου. Βρήκα έτσι μια ανακούφιση από το άγχος των τελευταίων 30 χρόνων, όπου έπρεπε πάντα να επιβεβαιώνω το προφίλ μου (6),        για να αντιπαρέλθω το χάντικαπ του μετανάστη που δεν είχε τα απαραίτητα τυπικά προσόντα που συνιθίζεται να έχουν όλοι στον κύκλο μου.

Βλέπεις οι γονείς μας χωρίς να έχουν τα προσόντα να μας δώσουν την ανάλογη παιδία και μόρφωση, μας φόρτωσαν με όλα τα κόμπλεξ κατωτερότητας που χρειαζόταν ώστε να προσπαθούμε μια ζωή να προκόψουμε και να διαπρέψουμε, ξεχνώντας να μας που ότι έπρεπε και να ζήσουμε. Ελπίζω να μην είναι πολύ αργά και με την συμπαράσταση της οικογένειάς μου να καταφέρω να πάρω το κομμάτι της ζωής που δικαιούμαι.(7)   Σε μια συνάντηση που είχαμε πέρισυ για τα 30 χρόνια αποφοίτησης από το λύκειο, ζήλεψα με την καλή έννοια την ζωή που έκαναν οι συμμαθητές μου. Χαλαρά!!! Εκείνοι βέβαια ζήλεψαν την δικιά μου, με τις πολλές παραστάσεις, εμπειρίες και την τρέλλα, αλλά έβλεπαν μόνο αυτά που ήθελαν αυτοί. Κι εγώ βέβαια τώρα, εκ των υστέρων και αφού φαίνεται ότι δεν θα πεθάνω στο δρόμο, δεν θα την άλλαζα την ζωή μου με την δική τους, αλλά μόνο για τους ανθρώπους που γνώρισα για τις βαθειές σχέσεις και φιλίες που είχα και την επαφή μου με πολιτισμούς που αυτοί δεν θα μπορούσαν να φανταστούν, (8)   Δεν είναι σαν να πηγαίνεις σε ένα ξενοδοχείο και να συναντάς 10 διαφορετικές ράτσες, να πίνεις να χορεύεις και να θεωρείς ότι έκανες επαφή. Το να βιώνεις με άλλους λαούς μαζί, όντας όλοι μετανάστες μια ιδιαίτερη πραγματικότητα νομίζω είναι διαφορετικό. Εσύ ακούγεται σαν να έχεις επαφές, αλλά αν κατάλαβα είναι στην πλειοψηφία τους Νορβηγοί και μάλλον δεν είναι το ίδιο. Θα μπορούσες να μας γράψεις και λίγο πιο συναισθηματικά. Όχι επί του πονηρού βέβαια, μια που τώρα είμαστε οικογενειάρχες.(9)    Εγώ πάντως έζησα εκείνα τα χρόνια πάρα πολύ έντονα συναισθήματα και μια και ήμουν ωραίο αντράκι, γυμνασμένος και λίγο ψαγμένος είχα και τα τυχερά μου (ήμουν πάντα όμως άνθρωπος των σχέσεων και τα έδινα όλα σε αυτές και γι' αυτό και θα θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό γιατί αγάπησα και αγαπήθηκα πολύ). Βλέπω όμως ότι το παρατράβηξα και μετά από αυτό το ψυχολογικό στριπτίζ λέω να κλείνω. Μάλλον η κλεισούρα των τελευταίων μηνών θα φταίει και το ότι έχω να τα "πω" με καποιον πολύ καιρό. (10)    Συγχώρησέ με για τον χρόνο που σου πήρα από την οικογένειά σου. (τα παιδιά είναι εκεί, είναι όλοι καλά). Σας εύχομαι ότι καλύτερο και εάν δεν με ακούσεις σύντομα να ξέρεις ότι εγώ έχω το μπλογκ στα favorites, το βλέπω καθημερινά και μπαίνω συχνά για να δω ότι υπάρχεις και είναι όλα καλά.
Κράτα ψηλά την σημαία της Ελλάδας και φρόντισε ώστε και τα παιδιά σου να την έχουν στην καρδιά τους. Εγώ θα πάω αύριο (σε λίγες ώρες δηλαδή) την κορούλα μου στην παρέλαση για να της τονώσω το πατριωτικό της. Σήμερα της έβαζα να ακούει εμβατήρια και κάναμε και μια επανάληψη στον εθνικό ύμνο τον οποίο τρελλαίνεται να τραγουδάει (σου θυμίζω ότι έκλεισε πριν λίγο τα 4).
P.S. Σε λίγες μέρες πάω για 2 εβδομάδες Ελβετία, Γερμανία για δουλειές με την οικογένεια και θα προσπαθήσω να ξεκλέψω 1-2 μέρες να πάω πίσω στον "τόπο του εγκλήματος". Έχω ανάμικτα συναισθήματα. Δεν θα πάω από χαρά, αφού όπως σου είπα δεν ήταν και τα καλύτερά μου χρόνια εκεί, αλλά έχω μια περιέργεια να ξαναβρεθώ στον τόπο που ανδρώθηκα και ίσως μια ελπίδα ότι θα ξαναβρώ κάτι από τα συναισθήματα εκείνης της εποχής και της νιότης, της ελπίδας, όταν τίποτα δεν φοβόμασταν παρά μόνο μην πέσει ο ουρανός και μας πλακώσει. (11)    Τελικά λες να κάνω και εγώ κανένα μπλογκ και να σε ανταγωνίζομαι σε αναγνώστες και να γράφω ιστορίες από τα παλιά, δίκην ημερολογίου. Θα είχε πλάκα και θα είχα πολλά να γράψω (κάτι σαν απομνημονεύματα να πούμε που θα τα άφηνα στην κόρη μου μετά θάνατον, για να ξέρει τι έκανε ο πατέρας της πριν από αυτήν). Θα το σκεφτώ (που έλεγε και ο υποψήφιος αγοραστής αυτοκινήτων στην ΕΤ3). Αν η εμπειρία μου στο deja vu είναι θετική ίσως και να το κάνω (αν βρω το χρόνο βέβαια, που χλωμό το βλέπω)...(12)      Χαιρετισμούς από Αθήνα

(1) Περιγράφεις πολύ ζωντανά και ειλικρινά αυτή σου την εμπειρία, ίσως και πίσω από το πέπλο της ανωνυμίας. Ο αυτοσαρκασμός είναι ένα όπλο αντιμετώπισης αυτών των τραυματικών μας εμπειριών. Πολλές φορές όσο ήμουν στην Ελλάδα, ονειρευόμουνα να μπορούσα να γυρίσω τον κόσμο, να γνωρίσω καθημερινούς ανθρώπους και διαφορετικές χώρες, κουλτούρες, πολιτισμούς κοκ. Όμως το φανταζόμουν ως εκ του ασφαλούς κι όχι υπό την πίεση της ανάγκης. Τέλος πάντων τώρα το ζω έστω κι έτσι κι είναι μια ενδιαφέρουσα εμπειρία, αν εξαιρέσεις την ανασφάλεια. Άλλωστε άλλοι έχουν διηγηθεί ότι έχουν βρεθεί στα κατώτατα επίπεδα της ένδειας, κοιμώμενοι στα παγκάκια, μη έχοντας που να μείνουν, χωρίς δουλειά κι άρα χωρίς χρήματα σε ξένη χώρα… 

    Είναι εδιαφέρον επίσης πόσο μεγάλη πληγή σου έχει δημιουργήσει αυτή σου η εμπειρία, αφού την καταχώνιασες μέσα σου επί τόσα χρόνια, ενώ η ενθύμισή της σου φέρνει δυσφορία. Καμιά φορά μια απλή μυρωδιά είναι ικανή να ξυπνήσει φαντάσματα μέσα μας…

(2) Έχω παρατηρήσει ότι συχνά δεν ξέρω ούτε τον εαυτό μου. Τώρα το περνώ ανάλαφρα με τη βοήθεια του αυτοσαρκασμού. Δεν αποκλείω όμως αργότερα αυτές οι εμπειρίες να μετεξελιχθούν σε πληγές που να μην επιδέχονται ούτε ένα απλό άγγιγμα. Θα δείξει… ίσως η ομολογία του απωθημένου όμως (ψυχολογικό στριπτήζ το λες εσύ) να είναι μια ανακουφιστική εκτόνωση για να μη κακοφορμίζουν οι πληγές. Γι’ αυτό νιώθουμε την ανάγκη να έχουμε δικούς μας ανθρώπους γύρω μας. Ίσως κι εγώ αν είχα τέτοιους να μην ένιωθα την ανάγκη να γράφω εδώ!

(3) Είναι αλήθεια κίνδυνος και ευλογία παράλληλα η συναναστροφή με τους «άθλιους» κάθε κοινωνίας στην ξενητειά και στο περιθώριο της ζωής. Ευλογία διότι έτσι βρίσκεις διαμάντια μέσα στα κάρβουνα όπως ομολογείς, αλλά και κίνδυνος διότι αποξενώνεσαι από την τοπική κοινωνία και χάνεις την πρόσβασή σου σ’ αυτή. Τα παιδιά μου δυστυχώς στο σχολείο συναναστρέφονται μόνο μετανάστες που κουβαλούν μαζί τους ένα τραυματικό και μίζερο μπακράουντ. Η κοινή στάση ενάντια στους «κακούς» ντόπιους, δημιουργεί περιχαράκωση, απόσταση και αντιπαλότητα, εκτός από τα συναισθήματα κατωτερότητας. Εδώ λοιπόν οι μουσουλμάνοι έχουν τη δικιά τους υδατοστεγή κλίκα, ζούνε σε δική τους χώρα και δικό τους κόσμο. Δεν υπάρχει ώσμωση. Λίγο η προκατάληψη των ντόπιων, λίγο η πληγωμένη περιφάνια των μεταναστών, το φαινόμενο είναι έντονο και κοινό κι εδώ αλλά και στην Ελλάδα μεταξύ των κύκλων μεταναστών. 

(4) Σου ‘βγαλα λοιπόν τα φαντάσματα από το ντουλάπι! Ελπίζω να μη σου κάνουν κακό, αλλά αντιθέτως να σε θεραπεύσουν δια της απομυθοποίησής των. 25 χρόνια είναι πολύς χρόνος και το φαρμάκι δουλεύει χωρίς να το καταλαβαίνεις στο παρασκήνιο…

(5) Αν χτυπήσεις μια χορδή σε ένα έγχορδο όργανο, μία άλλη χορδισμένη στην ίδια νότα, συντονίζεται, έτσι ώστε κι αυτή συνηχεί. Να λοιπόν το φαινόμενο του συντονισμού μεταξύ μας. Μια παρόμοια εμπειρία που άκουσες από εμένα, ζωντανεύει την σε χειμάζουσα δικιά σου!

(6) Δεν χρειάζεται να επιβεβαιώσουμε τίποτα. Δεν ζούμε για τους άλλους αλλά για μας. Δεν χρωστάμε το λόγο σε κανένα. Αρκεί εμείς να τα έχουμε καλά με τον εαυτό μας και τη συνείδησή μας που μας δόθηκε ως sofware από τον δημιουργό μας. Πόσο ανάγκη έχουμε να ζούμε τη στιγμή μας σαν να είναι η τελευταία, αλλά πόσο «όνειρο θερινής νυκτός»  αποδεινύεται τελικά!

(7) Πολύ σημαντικό αυτό που κατάλαβες και επισημαίνεις εδώ. Έστω και αργά, ας μη χάσουμε το κομμάτι που δικαιούμαστε. Διότι αργά ή γρήγορα έρχεται μια στιγμή που αναρωτιόμαστε τι άξιζε τελικά μετά από τόσο αγώνα! Μπορεί να έχουμε διαπρέψει σε ένα σωρό πράγματα που δεν αξίζουν πραγματικά, ενώ να έχουμε χάσει παράλληλα ότι πιο δικό μας, κοντινό μας, ότι αξίζει πραγματικά!

(8) Βλέπεις οι άλλοι βλέπουν το απέξω, μόνο ένα μύθο, όπως κι εμείς με τη σειρά μας βλέπουμε ένα μύθο στο πρόσωπο των επιτυχημένων επωνύμων του κόσμου μας, αγνοούμε όμως την αλήθεια της σκληρής πραγματικότητας που σκιάζει τα πάντα πίσω από τα παρασκήνια και μετά το τέλος της… παράστασης, στο σκοτεινό δωμάτιο μιας μοναξιάς. Στη δική μου περίπτωση ίσως βοηθάει ότι τα έχω ζήσει όλα… Ήμουν πάμφτωχος αλλά διψασμένος για επιτυχία. Πολέμησα πολύ κι έφτασα σε αρκετά υψηλά επίπεδα, για τα δικά μου μέτρα. Τώρα είμαι πάλι στον πάτο, αλλά ξέρω πλέον ότι όλα αυτά δεν σημαίνουν τίποτα, τα έχω περάσει, τα ξέρω, είναι απλώς ένα πουκάμισο αδειανό… Βλέπω τους άλλους να αγωνίζονται για την επιτυχία και ξέρω ότι δεν ξέρουν… τι είναι αυτό που κυνηγούν και τι τους περιμένει και χαμογελώ με κατανόηση και συγκατάβαση. Το ίδιο κι όταν με κοιτούν με οίκτο, είναι μια πολύτιμη εμπειρία για μένα. Νιώθω σαν να παίζω κάποιο ρόλο μέσα από ένα κουστούμι που είναι μέρος της εν λόγω σκηνογραφίας… Σαν το βασιλιά που ντύθηκε για μια μέρα ζητιάνος, παρότι εγώ δεν έχω την πολυτέλεια να βγάλω… αύριο τα κουρέλια του ζητιάνου και να ξανακαθίσω στο… θρόνο μου.

(9) Τι εννοείς με το «λίγο πιο συναισθηματικά…» Ερωτικές περιπέτειες; Πρώτον είμαι αρκετά μεγάλος πια, δεύτερον είμαι οικογενειάρχης και τρίτον όλος αυτός ο αγώνας μας αποσπά από τέτοιες εκζητήσεις. Συνήθως επιδιδόμαστε σε τέτοια, όταν κορεστούμε από επιτυχία. Τότε αποζητούμε κάτι παρά πάνω. Βλέπεις οι επιτυχημένοι έχουν την τάση της αυτοκτονίας, διότι αφού κατέκτησαν την κορφή του Ολύμπου, συνειδητοποίησαν ότι εκεί δεν κατοικούν οι 12 θεοί… Τελικά είναι αυτό που λέει ο Καβάφης ότι πιο πολύ αξίζει ο δρόμος για την Ιθάκη, παρά η ίδια η Ιθάκη. Ή ο Παλαμάς στο «και στην κορφή σαν φτάστε την κατάψηλη, πάλε θα καταλάβαιτε πως βρίσκεστε σαν πρώτα κάτω απ’ όλα τ’ άστρα». Ψάχνουμε λοιπόν να γεμίσουμε την άδεια ζωή μας στις σχέσεις, όταν γυρίζουμε από τους πολέμους μας. Αυτοί που έχουν σχέσεις πίσω να τους δένουν δεν θεωρούνται καλοί στρατιώτες για αποστολές! Τα ζευγάρια όταν απογοητεύονται ο ένας από τον άλλον, ρίχνονται με τα μούτρα στην επαγγελματική επιτυχία κι απομακρύνονται ακόμα περισσότερο μεταξύ τους. Στο απώγειο αυτού του αγώνα, νιώθουν πάλι άδειοι και ψάχνουν να ξεδιψάσουν τη δίψα τους, στη δροσιά της παρακείμενης γραμματέως… Η συνέχεια γνωστή…

   Εσύ βέβαια τότε το έζησες διαφορετικά διότι ήσουν σε μία τρυφερή ηλικία.

(10) Χαίρομαι που θέλοντας να τα πεις με κάποιον τα είπες μαζί μας. Ελπίζω και φαίνεται ότι ήταν ανακουφιστικό για σένα. Φαίνεται ότι άνοιξες τα παράθυρα στην κλεισούρα σου να αεριστείς λιγάκι και να ανανεωθείς… Χρειάζονταν. Αν ψάξεις μάλιστα στα σεντούκια της αραχνιασμένης σοφίτας σου, ίσως βρεις ξεχασμένους θησαυρούς… που θα σου ανοίξουν τα μάτια.

(11) Αν πήγες ήδη εντωμεταξύ στον τόπο του εγκλήματος, πες μας τι βρήκες εκεί. Εγώ γυρνώ συχνά σε τόπους εγκλημάτων… Εγώ γυρίζω με περιέργεια και χαρά, στους τόπους των παιδικών μου χρόνων, των εφηβικών μου απογοητεύσεων, των φοιτητικών μου εκζητήσεων κοκ. Ψάνω στο έδαφος να βρω ξεχασμένα πειστήρια και διαφωτίσεις μυστηρίων με το μεγεθυντικό φακό του χρόνου, των νέων εμπειριών και των εντωμεταξύ εξελίξεων. Ψάχνω απαντήσεις σε ερωτήματα για τα αίτια και ξεπλένω την ψυχή μου μέσα από τα δάκρυα της νοσταλγικής μνήμης. 

(12) Χρόνο βρίσκουμε μόνο όταν το θέλουμε και για κάτι που αξίζει πραγματικά για μας. Αν δεν το αποφασίσεις, ίσως μπορείς από καιρού εις καιρόν να στέλνεις τις εμπειρίες σου εδώ… Είμαστε μια παρέα ομοιοπαθών.

Να’ σαι  καλά!

alkaioslarsinos@gmail.com

Ρατσισμός στη Νορβηγία; ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ

Anonymous23 Μαρτίου 2014 - 10:00 μ.μ.

Πόση διαφορά στη κουλτούρα..και σαν κράτος πόσο μπροστά στο θέμα των ηλικιωμένων απο ότι γράφεις. Εδώ μετακομίζουν όταν πάρουν τη σύνταξη στα χωριά και αφήνονται στη μοίρα τους
Αλήθεια...υπάρχει ρατσισμός?

      Ναι πράγματι, εδώ υπάρχει το γνωστό Σκανδιναβικό κοινωνικό κράτος. Η μέση ηλικία είναι από τις ψηλότερες παγκοσμίως και μάλιστα καθώς όλο και περισσότεροι βγαίνουν στη σύνταξη, μεγαλώνει η ανάγκη νοσηλευτών και βοηθητικού προσωπικού σε τέτοιου είδους υπηρεσίες. Οι νοσηλευτές και οι νοσηλεύτριες, μπορούν να έρθουν από την Ελλάδα στη Νορβηγία και να βρουν εύκολα δουλειά. Υπάρχει ακόμα ζήτηση για τη στελέχωση των παιδικών σταθμών. 

      Όμως το ερώτημά σου είναι από τα πλέον δύσκολα να απαντηθεί. Αν σε ρωτούσαν για την Ελλάδα τι θα έλεγες; Εγώ παλιά θα έλεγα ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει ιδιαίτερος ρατσισμός. Τώρα δεν μπορώ να συνεχίσω να λέω το ίδιο. 

Όσον αφορά τη Νορβηγία, σαν κράτος είναι από τα πλέον ανοιχτά κράτη στους μετανάστες. Ειδικά γι’ αυτούς που κινδυνεύουν στις πατρίδες τους, εδώ γίνονται αμέσως δεκτοί. Οι πρόσφυγες που ζητούν άσυλο, παραμένουν για ένα διάστημα προσαρμογής σε κέντρα υποδοχής. Έπειτα τους δίνεται σπίτι και εισόδημα, δωρεάν εκπαίδευση γλώσσας και επαγγελματικού προσανατολισμού και βοήθεια να βρουν δουλειά. Υπάρχει βέβαια ένα χρονικό όριο πέραν του οποίου, αν δεν προσαρμοστούν και δεν βρουν δουλειά, πρέπει να εγκαταλείψουν τη χώρα. Αλλά νομίζω ότι αυτό είναι πάνω από 2 χρόνια, διάστημα κατά το οποίο τους παρέχονται σχεδόν τα πάντα. Το φθινόπωρο όμως εκλέχτηκε δεξιά κυβέρνηση η οποία αρχίζει σιγά, σιγά να αλλάζει προσανατολισμό. Το γενικό πνεύμα όμως παραμένει τουλάχιστον μέχρι σήμερα. Οι Νορβηγοί θυμούνται ότι πριν από μερικές δεκαετίες, που η χώρα τους ήταν από τις πιο φτωχές της Ευρώπης κι εκείνοι είχαν καταφύγει στις ΗΠΑ για να βρουν δουλειά. 

    Η κοινωνία είναι επίσης αρκετά ανεκτική απέναντι στους μετανάστες. Συχνά βλέπεις σε σούπερ μάρκετ μουσουλμάνες ταμείες με τη μαντήλα στο κεφάλι, πράγμα αδιανόητο στην Ελλάδα. Τα παιδιά στο σχολείο βλέπω ότι κάνουν παρέα στους μαύρους και τους Ασιάτες. Όμως δεν μπορώ να πω ότι δεν υπάρχει κάποιου είδους προκατάληψη ενάντια στους μη Νορβηγούς. Αν σε μια θέση εργασίας μπορεί να προσληφτεί ένας Νορβηγός αντί για σένα, μάλλον εκείνος θα προτιμηθεί. Όταν πρωτοέψαχνα να βρω σπίτι προς ενοικίαση, κανείς δε με δέχονταν, όλοι προτιμούσαν Νορβηγούς. Τελικά νοίκιασα σπίτι Αφγανού κι αυτός ζήτησε να δει ότι έχω σύμβαση εργασίας, για να βεβαιωθεί ότι θα μπορώ να πληρώνω το ενοίκιο. 

Νομίζω όμως ότι είναι ουτοπία να ζητάμε από ένα λαό να αρνηθεί την ταυτότητά του. Όταν οι Νορβηγοί βλέπουν ότι σιγά, σιγά αλλοιώνεται η ταυτότητα της χώρας τους από την ακάθεκτη εισρροή μεταναστών, είναι φυσικό να το ξανασκέφτονται… Άλλωστε συχνά οι μετανάστες είναι κι επικίνδυνοι, όπως κι εμείς βιώσαμε στην Ελλάδα το μεγάλο κύμα Αλβανών λαθρομεταναστών, που λεηλάτησαν κάθε αφύλακτο εξοχικό κι όχι μόνο. Εδώ λοιπόν, πολλοί Πολωνοί έκαναν κακό όνομα διότι φέρθηκαν παρομοίως… Ο δείκτης εγκληματικότητας έχει ανέβει κυρίως εκεί που βρίσκονται πολλοί μετανάστες, αλλά βέβαια δεν έχει καμμία σχέση με αυτόν της Ελλάδας. Το ίδιο συνέβη με τους Λιθουανούς, οι οποίοι συνήθως είναι μεθυσμένοι κι εδώ απαγορεύεται η απλή κατανάλωση αλκοόλ σε δημόσιους χώρους, εκτός καταστημάτων υγαιονομικόυ ενδιαφέροντος βέβαια. Πέραν αυτών, οι μουσουλμάνοι συνειδητά κλείνονται στον εαυτό τους γυρνώντας την πλάτη στην τοπική κοινωνία. Απαιτούν επιδόματα, τα οποία επενδύουν στις χώρες τους, δεν μαθαίνουν τη γλώσσα και την τοπική κουλτούρα και γενικά κάνουν ό,τι μπορούν για να γίνουν …αντιπαθείς. Συχνά δηλώνουν ότι η οικογένειά τους διαμένει εδώ ενώ αυτή βρίσκεται στην ιδιαίτερη πατρίδα τους. Έτσι ως πολύτεκνοι που είναι συνήθως παίρνουν μεγάλα επιδόματα και αγοράζουν σπίτια, αυτοκίνητά ή στήνουν επιχειρήσεις… Έτσι λογικό είναι κάθε Νορβηγός κάποια στιγμή με μια απλουστευτική γενίκευση να σκεφτεί ότι όλοι αυτοί οι μετανάσταστες, που μάλιστα σε μερικές περιοχές έχουν φτάσει το 30% του πληθυσμού, αλλιώνουν την ταυτότητα της χώρας τους και καλά θα ήταν να γυρίσουν στις πατρίδες τους. Αν μάλιστα κάποια στιγμή αρχίσει να ανεβαίνει κι εδώ η ανεργία, τότε φυσικό είναι πολλοί να σκεφτούν ότι ο Μπρέιβικ είχε… δίκιο. 

    Με δυο λόγια λοιπόν, η Νορβηγία είναι από τα πιο ανεκτικά προς τους μετανάστες κράτη. Όμως στις συνειδήσεις των ανθρώπων δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα, φυσικό είναι να υπάρχει συχνά προκατάληψη προς τους ξένους, τους οποίους όμως το κράτος υποστηρίζει συχνά προκλητικά αφελώς.  

ΤΟ ΜΠΛΕ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΚΟΥΤΙ

Αυτό το ταχυδρομικό κουτί μου τράβηξε τη ματιά, καθώς μπήκα μέσα στην πολυκατοικία για να βγάλω τα αγαπημένα μου …σκουπίδια. Βρίσκεται κάπου στη μέση, ανάμεσα στα άλλα κουτιά των ενοίκων. Δεν φαίνεται να έχει κάτι ιδιαίτερο. Είναι ένα μπλε κουτί βαμμένο με σατινέ μπογιά, στην οποία αντικαθρεφτίζεται η σιλουέτα μου. Έχει κολλλημένο επίσης ένα αυτοκόλλητο που συνηθίζεται: «Τα διαφημιστικά έντυπα δεν είναι επιθυμητά». Οι Νορβηγοί ξεχωρίζουν τα σκουπίδια τους για την ανακύκλωση. Υπάρχει ειδικός κάδος για τα χαρτιά, αλλά η αποκομιδή του εδώ στην περιοχή μας γίνεται μία φορά το μήνα. Γι' αυτό φροντίζουν να μην έχουν πολλά χαρτιά απορρίματα. Αυτό λοιπόν το postkassen, στέκει εκεί μπροστά μου ερμητικά κλειστό, με το στενό άνοιγμα του στόματός του από πάνω και την κλειδαριά του κάτω αριστερά, σαν αυστηρό μάτι άγρυπνου φύλακα. Είναι ένα συνηθισμένο καθόλα κουτί, μάλιστα θέλει και λίγο βάψιμο. Όταν έβαφα αυτή την πολυκατοικία -έβαψα όλους τους εσωτερικούς κοινόχρηστους χώρους της- ρώτησα τον υπεύθυνο: «Να το βάψω κι αυτό;» Όχι μου είπε δεν χρειάζεται. Μάλλον σκέφτονταν "πού να βρούμε τώρα τέτοιο χρώμα και πού να συνεννοηθούμε με όλους τους ενοίκους που πρέπει να τα ανοίξουν και να βγάλουν τις ταμπελίτσες τους..."  

Παρόλα αυτά, αυτό το ταχυδρομικό κουτί έχει κάτι ιδιαίτερο, γι’ αυτό και μου τράβηξε το ενδιαφέρον. Ο ιδιοκτήτης του απεδήμησεν, εις Κύριον ελπίζω… Δεν βρίσκεται πια εδώ. Κάποια γράμματα θα συνεχίσουν να έρχονται, αλλά σιγά, σιγά θα ελαττώνονται μέχρι να σταματήσουν εντελώς. Μέχρι τότε δεν ξέρω ποιος θα το ανοίγει. Ίσως κάποια παιδιά κληρονόμοι. Κάποια μέρα μάλιστα θα δω να κατεβάζουν κούτες με πράγματα, για να αποδεσμευτεί ο χώρος για τον… επόμενο. Ένα, ένα τα κουτιά γίνονται ανενεργά, σαν λαμπάκια σε ηλεκτρονικό πίνακα ελέγχου. Κάποια στιγμή θα ξανανάψουν ελπιδοφόρα, για να ξανασβήσουν αναπότρεπτα...

Με τρομάζει αυτή η πολυκατοικία. Τα διαμερίσματά της είναι μικρά κουτάκια έτσι όπως τα ταχυδρομικά κουτιά της φωτογραφίας, το ένα πάνω ή δίπλα στο άλλο. Είναι βολική για τους υπερήλικες, καθώς είναι στο κέντρο και τους διευκολύνει στα κινητικά τους προβλήματα. Στο ισόγειο μάλιστα υπάρχει ένα εστιατόριο ειδικά γι’ αυτούς, εκεί τρώνε και συναντιούνται μεταξύ τους. Εκεί μέσα μπορούν να κουρευτούν φτηνά, ή να τους περιποιηθούν τα πονεμένα τους πόδια. Αυτή είναι η προτελευταία τους κατοικία. Μετακομίζουν σε ένα κεντρικό διαμέρισμα, όταν χάσουν το σύντροφό τους, ή όταν πια δύσκολα αυτοεξυπηρετούνται. Οι μόνοι επισκέπτες τους, είναι οι κοπέλες της κατ’ οίκον υπηρεσίας εξυπηρέτησης του Δήμου, hjemme tjeneste. Τα παιδιά τους ή τα εγγόνια τους πολύ σπάνια, μόνο σε κάτι επετείους που εδώ τις λένε jubileum. Οι ένοικοι κυκλοφορούν πάντα με τα γνωστά μας «πι» που έχουν όλα ρόδες. Mερικοί έχουν μάλιστα ηλεκτροκίνητα αμαξίδια που τους παρέχονται από το κράτος. Οι κοπέλες με τα μπλε, έχουν όλα τα κλειδιά και μπαίνουν για να τους καθαρίσουν, να τους ψωνίσουν κοκ. Είναι όλες τους ξανθιές σαν άγγελοι, μόνο οι μετανάστες είναι καστανοί ή μελαχροινοί εδώ, αλλά είναι ντυμένες στα μπλε και κρατούν ένα συγκεκριμένο καλάθι. Πάντα στους σιωπηρούς διαδρόμους της πολυκατοικίας μας, κοιτάζω να δω πότε θα ‘ρθει και ο ξανθός άγγελος με τα άσπρα…

                                                                                                                             alkaioslarsinos@gmail.com

Ναι, μοιράζομαι τα συναισθήματά μου... ως Έλληνας νεόπτωχος της Νορβηγίας!

Το εδώ αστικό τοπίο, χωρίς δάσος κεραιών

Οι Anonymous χτύπησαν πάλι.

Μου άφησαν ένα μήνυμα στην ηλεκτρονική μου θυρίδα για την προηγούμενη ανάρτηση, μόλις προχθές:

«Το blog σας είναι υπέροχο. Καλή επιτυχία στις προσπαθειές σας...Ελπίζουμε να συνεχίσετε να μοιράζεστε τα συναισθηματά σας για τον μακρινό βορρά με εμάς. Χαιρετίσματα από την Αθήνα.» 

Κι εγώ βέβαια όλος καμάρι σπεύδω να το δημοσιοποιήσω… Όλοι εμείς οι συγγραφείς και οι «συγγραφείς» έχουμε μια εγγενή ματαιοδοξία. Όποιος κακολογήσει τα γραπτά μας του κάνουμε βουντού, ενώ αν κάποιος κάνει ένα θετικό σχόλιο του δίνουμε γη και ύδωρ. Έτσι γινόμαστε ευάλωτοι στο να μας κολακέψει κανείς κι έπειτα να μας εκμεταλλευτεί αν θέλει. Δυστυχώς ούτε κι εγώ εκφεύγω του κανόνος… καθώς με τίποτα δεν θα προέβαλλα ένα αρνητικό σχόλιο, με τον τρόπο που το κάνω τώρα. 

Αλλά πώς θα μπορούσα να νικήσω τον πειρασμό να μη χαϊδέψω γι’ ακόμα μια φορά αυτά τα λόγια: «ελπίζουμε να συνεχίσετε να μοιράζεστε τα συναισθήματά σας για τον μακρινό βορρά με εμάς»! Χαλί να γίνω να με πατήσετε, πήρα αμέσως την «πένα» (το πληκτρολόγιο εννοώ) και γράφω γεμάτος έμπνευση. Χιλιάδες βλέματα περιμένουν τις δικές μου λέξεις να σταλάξουν σαν πολύτιμο μύρο. Συναισθήματα, ναι πολλά συναισθήματα, αρνητικά, θετικά, ουδέτερα. Δουλεύουμε όλη τη μέρα για να βγούμε το βράδυ και να αναγκάσουμε τους αδένες μας να σταλάξουν συναισθήματα. Σεροτονίνη, αδρεναλίνη, ντοπαμίνη, όλες αυτές οι ενδορφίνες, τα ναρκωτικά μας, να γυρίσουμε το βράδυ στο άδειο σπίτι και καθώς ξεγυμνωνόμαστε στο σκοτάδι,  να τα αναπολήσουμε, μόνοι απέναντι στον εαυτό μας, καθώς ένα ερώτημα αιωρείται πάντα: «αυτό ήταν όλο;» …και τώρα; Πνίγουμε πάντα αυτές τις σκέψεις καθώς βυθιζόμαστε στα σκεπάσματα ελπίζοντας να ονειρευτούμε όλα αυτά που περάσαμε. Αυτό που μένει είναι αναμνήσεις. Αναμνήσεις που, θετικές ή αρνητικές, πάντα στο τέλος φαντάζουν πολύτιμες και ονειρεμένες, εξιδανικευμένες και ουράνιες.   

Ναι αγαπητοί μου anonymous, θα συνεχίζω να μοιράζομαι τα συναισθήματά μου, με σας αν αντέχετε ή με το άπειρο του βουβού σύμπαντος αν όχι, γιατί δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Τι να τα κάνεις τα συναισθήματα άμα δεν μπορείς να τα μοιραστείς; Είναι μια ευλογία αλλά και κατάρα συνάμα από το δημιουργό μας πάνω σε μας τα ανθρώπινα όντα. Μια φορά ήθελα να κάνω δώρο στο εαυτό μου. Πήγα σε ένα καλό εστιατόριο. Δεν το ξανάκανα. Το θυμάμαι πάντα με αποστροφή. Αν δεν μπορείς να το μοιραστείς… Μόνος σε ένα καλό εστιατόριο! Σας ευχαριστώ πολύ που δέχεστε αυτό το μεγάλο βάρος να το μοιραστούμε μαζί. Κάτω από το απέραντο θόλο του σύμπαντος τα ραδιοκύματα αναζητούν δέκτες, ευήκοους δέκτες να τους αποκωδικοποιήσουν στα αυτιά πρόθυμων να τα ρουφήξουν όλο βουλιμία. Κι αν δεν απομείνει κανείς να με ακούει, μέσα στο πολυδαίδαλο πλέον διαδίκτυο και στο κέντρο του βυθού ενός απέραντου αστρικού ωκεανού θα συνεχίσω να κραυγάζω, να μοιράζομαι την ψυχή μου που δεν μπορώ να την αντέξω μόνος -ποιος την μπορεί άλλωστε;-. Δικτυωμένος στο ερημονήσι που ναυάγησα, θα εκτοξεύω στους αιθέρες την πεζή καθημερινότητα, σαν πυροτεχνήματα στη νύχτα, σαν αινιγματικό μήνυμα σε σφραγισμένο μπουκάλι. 

Τα πεζοδρόμια είναι πια το βασίλειό μου

Έχω ένα μπαστουνάκι που από την κάτω πλευρά έχει δύο βραχίονες σαν τσιμπίδες κάβουρα κι από την πάνω μια λαβή. Εγώ κρατώ τη λαβή και πατώ τη σκανδάλη κι έτσι «τσιμπώ» τα σκουπίδια από τα πεζοδόμια. Ένα, ένα τα βάζω στη σακούλα μου σαν να συλλέγω… μαργαριτάρια. Μικρός έπαιζα στο ακκορντεόν μου το «αλιείς μαργαριταριών», μου άρεσε ιδιαίτερα! Ένας Άραβας με ρώτησε προχθές επιτιμητικά πώς έχω δουλειά αφού δεν μιλώ ακόμα τη γλώσσα καλά! Αυτός έχει ένα μαγαζί κεμπάμπ κι εγώ απλώς του καθαρίζω το πεζοδρόμιο. Λίγο το υπεροπτικό βλέμα, λίγο η ειρωνία: δεν είμαι άξιος ούτε αυτής της βασιλικής(;) δουλειάς μου, να μαζεύω σκουπίδια, δυσκολεύτηκα να το βγάλω από το μυαλό μου. Τώρα όμως το μοιράζομαι μαζί σας για να διαλυθεί στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, σαν την αμελητέα συγκέντρωση μιας στάλας δηλητήριου παρασκευάσματος σε μια άπειρη ποσότητα διαλύματος. Όταν ήμουνα μικρός υπήρχαν ακόμα κάποιοι ταλαίπωροι, συνήθως μεθυσμένοι, που έσερναν χειράμαξες… Η μητέρα μου, μού τους έδειχνε λέγοντας: Να διαβάζεις τα μαθήματά σου για να μη γίνεις σαν αυτούς… Στο βλέμμα κάθε μητέρας που σέρνει το παιδάκι της βλέπω τη ματιά της να ορμηνεύει το παιδάκι της για το καλό του. 

Είναι συναρπαστικό να είσαι νεόπτωχος, μερικές φορές το γλεντώ… Ένα αδέσποτο boeing πέρασε οδηγούμενο στο χαμό. Ο Πούτιν στην Ουκρανία γελάει σαρκαστικά καθώς προσάρτησε ήδη την Κριμαία στην αυτοκρατορία του. Στα πόδια του ο κόσμος όλος σαν μυρμήγκια: Τι θα κάνετε, θα μου κηρύξετε τον τρίτο παγκόσμιο; Ο Σύρος δικτατορίσκος χειροκροτά το …»σοφό ηγέτη». Πάνω από την Ελλάδα ακούγεται σαν του κακού μάγου το κάγχασμα,  η φωνή του υπερφίαλου γεροξεκούτη: «Μην ανησυχείτε, δεν πρόκειται να δώσουμε οικονομική βοήθεια με το ζόρι εάν κάποιος δεν την θέλει». Η ύβρη πάντα τιμωρούνταν στο τέλος στις Ελληνικές τραγωδίες. 

Κι εγώ κάθομαι στο θρόνιο, πάνω στο Αιγάλεω μου και παρακολουθώ τη ναυμαχία, ενώ τσιμπάω κι από κανένα σκουπίδι… Το ταξίδι συνεχίζεται, για άλλους εδώ, γι’ άλλους πέρα απ’ αυτό το σύμπαν, ακόμα κι εδώ στο μακρινό βορρά… Στο ίδιο διαστημόπλοιο ταξιδεύουμε, μη το ξεχνάτε, άλλοι από το πάνω διάζωμα κι άλλοι από το κάτω…

Μην ανγσυχείτε, ακόμα δουλεύω τη μακέτα μου. Σϋντομα θα έχετε νέα της. 

Λίγα περί της Νορβηγικής επικαιρότητας

Είδαμε και λίγο χιόνι, όχι όμως αρκετό για τα μέτρα της χώρας.
Στα βουνά όμως τα εξοχικά τους ήταν καλλυμένα από δύο μέτρων χιόνι.!

Η άνοιξη μπήκε νωρίς φέτος στη Νορβηγία. Στην περιοχή μας συζητιέται ότι από το 1990 είχε να κάνει τόσο μαλακό χειμώνα. Η μέση θερμοκρασία ανήλθε φέτος στον 1,5 περίπου βαθμό πάνω από το μηδέν ενώ ο μέσος όρος είναι -4,7. Επίσης από τον Ιανουάριο και μετά είχαμε ηλιοφάνειες μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού. Πράγμα όχι ιδιαίτερα σύνηθες. 

Τώρα όμως μπήκε η άνοιξη. Άρχισαν οι λιακάδες και οι μέρες μεγάλωσαν. Αρχίζει να φωτίζει σχεδόν από τις 6.00 το πρωί και μέχρι σχεδόν τις 7.00 το βράδυ. Η εαρινή ισημερία δεν είναι μακριά. 

Στα ΜΜΕ επίσης συζητιέται το γεγονός ότι η κατανάλωση πέφτει κι αυτό θα έχει συνέπεια να χαθούν κάποιες δουλειές. Υπάρχει μια τάση οι άνθρωποι να προσπαθούν να ξοδεύουν λιγότερα. Οι τιμές των ακινήτων πιέστηκαν λίγο το προηγούμενο διάστημα, αλλά φαίνεται ότι ήταν κάπως παρωδικό, καθώς εδώ υπάρχει ακόμα έλλειψη κατοικιών.   

Φέτος στη Νορβηγία γιορτάζουν τα 200 χρόνια του συντάγματός τους κι οι εορτασμοί θα κορυφωθούν στις 17 Μαΐου που έχουν την ετήσια εθνική εορτή τους, γιορτάζοντας ακριβώς την ημέρα του συντάγματος. Η Νορβηγία είναι ένα νεαρό κράτος. Το 1814 ανεξαρτητοποιήθηκε από την ένωση/υποτέλεια με τη Δανία. Δεν έμεινε όμως για πολύ ανεξάρτητη. Την ίδια χρονιά η Σουηδία της επέβαλλε νέα ένωση μαζί της αυτή τη φορά, λιγότερο καταπιεστική όμως.  Το 1905 η Νορβηγία ανέκτησε την ανεξαρτησία της. Είναι λοιπόν ένα κράτος σχεδόν 110 χρόνων, χωρίς μεγάλη παράδοση, εκτός βέβαια από την κοινή Σκανδιναβική παράδοση. Στο κλίμα αυτού του εορταστικού έτους, μία από τις μεγαλύτερες εφημερίδες της χώρας ανακήρυξε ως πιο γνωστό Νορβηγό  τον θεατρικό συγγραφέα Henrik Ibsen (1828-1906).

Η Νορβηγία ως μία πολυπολιτισμική χώρα, αναρωτιέται τι σημαίνει σήμερα το να  είσαι Νορβηγός. Στο Drammen, μία από τις μεγάλες πόλεις της χώρας, το 2013 ανακηρύχτηκε ως πιο προτιμώμενο όνομα για τα νεογέννητα το Μοχάμεντ! Πολλοί μουσουλμάνοι βλέπετε κι αυτοί κάνουν πολλά παιδιά. Πολλοί μετανάστες από Ασιατικές και Αφρικανικές χώρες, έχουν γεννηθεί εδώ. Αυτοί κατά πόσο είναι Νορβηγοί; Στον καιρό της παγκοσμιοποίησης λοιπόν, το ερώτημα τίθεται επίμονα: Νορβηγός είναι αυτός που απλώς μένει εδώ, αυτός που έχει την υπηκοότητα, αυτός που γεννήθηκε εδώ ή αυτός που γεννήθηκε από αμιγώς Νορβηγούς γονείς; (έστω ο ένας από τους δύο).  

Καθώς τα αποτελέσματα των εκλογών του περασμένου φθινοπώρου οδήγησαν σε κυβέρνηση συνεργασία τουλάχιστον δύο δεξιών κομμάτων, έχει ήδη αρχίσει η αλλαγή κάποιων νόμων με πιο συντηρητικό προσανατολισμό, στο χώρο της εργασίας, μετανάστευσης κι εκπαίδευσης. 

Να λοιπόν μια γενική ματιά στα κοινά της ζωής της Νορβηγίας. Η Ελλάδα θα είχε πολλά να μάθει από το παράδειγμά της, αν σταματήσει τα περί της Ελληνικής ιδιαιτερότητας, λες κι οι Έλληνες έχουν κάποιου είδους αναπηρίας που τους κάνει άτομα με ειδικές ανάγκες(!)
                                                                                                                                                    alkaioslarsinos@gmail.com

Προσβλήθηκα πάλι από το "μικρόβιο της μακέτας". Τώρα όμως δεν έχω πολύ χρόνο και δυνάμεις γι' αυτό πάω αργά. Εδώ αντιγράφω τον πίνακα ανακοινώσεων της παρακάτω φωτογραφίας. Χρειάζεται βέβαια πολύ δουλειά ακόμα, αλλά... θα σας κρατάω ενήμερους. 

Ο χειμερινός καιρός φέτος στη Νορβηγία

Το προηγούμενο Σάββατο έκανα μια βόλτα πλάι στο ποτάμι ενώ η ομιχλη είχε καλύψει τα πάντα...

"Τοπίο στην ομίχλη" θα έλεγε ο δικός μας Αγγελόπουλος.

    Φέτος ο Έλληνας μπογιατζής μας στη Νορβηγία βιώνει καλύτερες χειμερινές συνθήκες. Οι μέσες θερμοκρασίες είναι πολύ καλές. Δεν νομίζω ότι φτάσαμε φέτος τους -10 ενώ πέρυσι είχαμε περάσει και τους -25. Ενώ οι υψηλότερες είναι κάπου στους +5 ενώ πέρυσι ήταν -5. 

Όμως ο καιρός φέτος δεν είναι τόσο γαλήνιος και με καταγάλανο ουρανό πάνω από τις γαλήνιες χιονισμένες επιφάνειες. Έχουμε συχνά βροχή και αέρα ενώ ο ήλιος είναι πια σπάνιος. Πέρυσι τα πάντα ήταν σκεπασμένα από παχύ στρώμα χιονιού που σε λίγο μετατράπηκε σε πάγο ο οποίος χρειάστηκε πάνω από ένα μήνα ζέστης την άνοιξη για να λιώσει. Φέτος έχει ήδη μισολιώσει. 

Σήμερα πχ. χιόνιζε από το πρωί πολύ έντονα με τον αέρα να ρίχνει κατά ριπάς τις νιφάδες πάνω στους τοίχους. Λίγες ώρες αργότερα όμως το χιόνι μετατράπηκε σε βροχή κι έγινε σαν γλιτσιασμένη λάσπη πάνω στο έδαφος. Αφού οι θερμοκρασίες είναι θετικές, σιγά, σιγά θα λιώσει μέχρι και αύριο. 

Εγώ αντιθέτως, συνεχίζω να βάφω μέσα, αντίθετα από συναδέλφους μου που χτίζουν πολυκατοικία στην απέναντι γωνία με βροχή, αέρα ή χιόνι. Αντίθετα επίσης από πέρυσι που εκχιόνιζα τα πεζοδρόμια στους -25. 

Χιονισμένος δρόμος, σπάνιο τοπίο για την Ελλάδα.

     Αυτές τις ημέρες που διεξάγονται οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί αγώνες στη Ρωσία, εδώ ζουν στιγμές Μουντιάλ. Ζητωκραυγάζουν μπροστά στις τεράστιες οθόνες τους τα μετάλλια των αθλητών τους που είναι πράγματι πολλά.  

     Εδώ στη Νορβηγία την τελευταία εβδομάδα του μήνα -είναι η μεθεπόμενη- έχουν σχολικές διακοπές που ονομάζονται χειμερινές διακοπές, όπως είχαν και τον Οκτώβριο φθινοπωρινές διακοπές. Όλοι ετοιμάζονται να επιδράμουν στη φύση με σκι κι άλλα παρόμοια εξάρτηση. Οι γονείς παίρνουν άδεια και μαζί με τα παιδιά δραπετεύουν στη φύση.
     Πέρασε ο καιρός των julebord Χριστουγεννιάτικά τραπεζώματα μετξύ συναδέλφων ή φίλων που μερικοί τα έκαναν ακόμα και μετά τον Ιανουάριο σαν τη δικιά μας κοπή Πρωτοχρονιάτικης πίτας κι είμαστε στον καιρό των årsmøte. Είναι συναντήσεις μελών σωματείων, συλλόγων, ιδρυμάτων κοκ για απολογισμό της προηγούμενης χρονιάς με αποφάσεις ταυτόχρονα για τη νέα. Συχνά σ' αυτές τις συναντήσεις γίνεται και εκλογή Δ.Σ. 

     Όλοι εδώ έχουν ήδη προγραμματίσει τις καλοκαιρινές διακοπές τους, με βασικούς προορισμούς τους την Ελλάδα, Κανάρια νησιά, Τουρκία, Ιταλία και λίγο Ισπανία. Από εδώ και πέρα όποιοι επιχειρούν τέτοιους προγραμματισμούς είναι οι ...εκπρόθεσμοι! Σαν την Ελλάδα δηλαδή ένα πράγμα... Ε! Πολλοί ηλικιωμένοι μάλιστα αυτές τις μέρες βρίσκονται ήδη για διακοπές στα Κανάρια νησιά. Οι συνταξιούχοι συνηθίζουν και ένα μήνα διακοπών το χειμώνα. Σκέφτομαι λοιπόν κι εγώ μια καλοκαιρινή επίσκεψη στην Ελλάδα σαν …ξένος τουρίστας τώρα πια, για πρώτη φορά στη ζωή μου! Δεν έχω πάει ποτέ στα νησιά μας που οι Νορβηγοί τα έχουν επισκεφτεί περίπου 10 φορές ο καθένας. Έχετε καμιά καλή πρόταση και προσφορά για μένα φέτος το καλοκαίρι; και μη ξεχνάτε ότι το βαλάντιό μου δεν είναι για γαλαντομίες...

έτσι απλώς είδα την παλιά γέφυρα της πόλης μας να ξεπροβάλλει μέσα από την πρωινή ομίχλη,
προτού ο ήλιος διαλύσει τα σύννεφα, έβγαλα το iPhone μου και πυροβόλησα...

     Όσον αφορά όμως τις απόκριες, εδώ είναι εντελώς άγνωστες. Πριν από μία εβδομάδα γιορτάστηκε η γιορτή της μητέρας και χθες ο γνωστός μας… Βαλεντίνος. Η άνοιξη όμως δεν είναι μακριά, φαίνεται ότι ο χειμώνας πέρασε, χωρίς τα προβλήματα της Αγγλίας ή των ΗΠΑ. Καλές απόκριες στους Έλληνες λοιπόν...

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα στατιστικά μου λένε ότι περίπου 100 άτομα την ημέρα επισκέπτονται το blogg μου. Την πρωτιά κατέχουν οι ΗΠΑ. Ποιοί είστε εσείς από την μακρινή Αμερική που διαβάζετε τα «κατορθώματά μου» και γιατί; Έπειτα έρχεται η Ελλάδα κι ακολουθούν Νορβηγία, Γερμανία, Γαλλία, Κύπρος, Μ. Βρετανία και μερικές άλλες χώρες με πολύ μικρά νούμερα. Προφανώς όλοι εσείς είστε Έλληνες αφού γράφω στα Ελληνικά. Σκέφτομαι μάλιστα τώρα που έχω μάθει λίγο τη γλώσσα να αρχίσω να αναρτώ παράλληλα τα κείμενα στα Ελληνικά και στα Νορβηγικά, έστω και με μερικά λάθη. Θα χαιρόμουν όμως να πάρω ένα χαιρετισμό από σας και τις εντυπώσεις σας. Το κεντρικό μου ερώτημα είναι γιατί συνεχίζετε να διαβάζετε τις γκρίνιες μου;

"Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι" ενός Έλληνα μπογιατζή στην καθημερινότητα της Νορβηγίας

Είμαι εδώ και ζω.

     Δεν ξέρω τι θέλω πια και τι περιμένω. Τι νόημα έχουν πια τα όνειρα! 

Κουράστηκα να κάνω όνειρα και να αγωνίζομαι... Σήμερα έπεισα τον εαυτό μου να αποδεχτεί την πραγματικότητα και να απολαύσει μια θέση στην καθημερινότητα των ανθρώπων που δεν σκέφτονται, μόνο ζουν. Τι ευτυχισμένοι που είναι αυτοί που δε σκέφτονται… Θα ήθελα να μπορούσα να μη σκέφτομαι… Είχα ένα παππού πολύ ευχαριστημένο από τη ζωή του. Ζούσε στα όρια της φτώχειας αλλά κάθε μεσημέρι γύριζε σπίτι κι ετοίμαζε όλο μεράκι μεζέδες που απολάμβανε κάτω από την ακακία του. Έδινε την εντύπωση ότι δεν ήθελε τίποτα άλλο από τη ζωή. Φυσικά πέθανε, χάθηκε, ξεχάστηκε και η ακακία του ρήμαξε. Θα σας γράψω άλλη φορά γι’ αυτόν. 

Το άλμπουμ "Παλλίροια"

    Ξυπνάς το πρωί και σκέφτεσαι μόνο να πας στη δουλειά. Κάνεις το καθήκον σου και κοιτάς το ρολόι νά ‘ρθει η ώρα. Γυρίζεις σκοτωμένος αλλά ανάλαφρος που έκανες το καθήκον σου, που τα κατάφερες, ένα ακόμα μεροκάματο. Πώς να το εκμεταλλευτώ καλύτερα το απόγευμα; Η απόλαυση ενός γεύματος και ο ύπνος-δώρο στα κουρασμένα μέλη. Το απόγευμα κάνω βόλτα από παράθυρο σε παράθυρο. Κοιτάζω τις νιφάδες που πέφτουν. Τώρα πια προλαβαίνω λίγη μέρα μετά τη δουλειά, δεν σκοτεινιάζει αμέσως, η μέρα μεγαλώνει. Ένας καφές είναι ό,τι πρέπει. Λίγο διάβασμα χαλαρωτικό. Δεν πρέπει να αργήσω να κοιμηθώ διότι αύριο πρέπει να ξυπνήσω ξανά… Άκουγα το τραγούδι της Δήμητρας Γαλάνη «φιλήσυχη ζωή»: 

«Ήσυχη, πάντα ήσυχη 

θυμάμαι τη μητέρα μου. 

Ήσυχο σαν τον ψίθυρο 

θυμάμαι τον πατέρα μου. 

Σε μια φιλήσυχη ζωή 

τους γνώρισα ταγμένους, 

σε μια πορεία σιωπηλή 

τους είδα ξοδεμένους…». 

    Πόσες φορές δεν καλοτύχισα τους ανθρώπους που μπορούν απλώς να ζουν χωρίς να σκέφτονται. Τους ανθρώπους που τόσο υποτίμησα με τη ζωώδη ζωή τους που την αποδέχονται τόσο αβασάνιστα. Τι κερδίζω εγώ που σκέφτομαι; Τι καλά να μη σκέφτεσαι, απλώς να παίρνεις την κάθε μέρα έτσι όπως έρχεται και μετά να φεύγεις έτσι ήσυχα όπως έζησες. Ποιος δίνει δεκάρα για το γέρο που άφησε ένα μοναχικό διαμέρισμα γεμάτο μνήμες; 

"Σ' αυτές τις σκοτεινές κάμαρες, που περνώ

μέρες βαρυές επάνω κάτω τριγυρνώ

για ναβρω τα παράθυρα. -Όταν ανοίξει ένα παράθυρο θάναι παρηγορία.-

Μα τα παράθυρα δεν βρίσκονται, ή δεν μπορώ

να τάβρω. Και καλλίτερα ίσως να μην τα βρω.

ίσως το φως θάναι μια νέα τυραννία. 

Ποιος ξέρει τι καινούρια πράγματα θα δείξει."

Μέσα από τα παράθυρά μου αγναντεύω τον κόσμο
ικανοποιημένος που ζω...

    Μπορώ μόνο να ζω περιμένοντας την άνοιξη της ελπίδας, το καλοκαίρι που «θα τα δώσω όλα» και είμαι βέβαιος ότι θα περάσει τόσο γρήγορα και θα ξαναγυρίσω στον ίδιο στίβο κουρασμένος, αγουροξυπνημένος αλλά ικανοποιημένος για την υπέρβαση έστω κι αν οι προσδοκίες δεν ικανοποιήθηκαν κι ανυπόμονος να ξαναξεκινήσω τον ανήφορο του Σίσυφου. 

    Το καλοκαίρι έβαφα πάνω στα κεραμίδια, κάποιος πλησίασε και κάτι μου έλεγε. Σταμάτησα το iPod που μου τραγουδούσε στ’ αυτιά και τον άκουσα να μου επαναλαμβάνει τον θαυμασμό του για το πόσο καλά έβαφα. Γέλασα ικανοποιημένος ευγενικά. Ένιωσα περήφανος για το κατόρθωμά μου και την αναγνώρισή του αλλά συνάμα μια σκιά συννέφιασε τη διάθεσή μου. Θεέ μου, να χαρείς ή να λυπηθείς, να γελάσεις ή να κλάψεις. Περιμένεις το Νομπέλ λογοτεχνίας από τη Νορβηγική ακαδημία μέσα στους μαξιμαλιστικούς στόχους που έχεις θέσει στον εαυτό σου και παίρνεις τον έπαινο του προσεκτικού μπογιατζή από τον αργόσχολο Νορβηγό… ιδιώτη. Ο ήλιος με έκαψε την υπόλοιπη μέρα πάνω στα κεραμίδια κι εγώ γελούσα με το πάθημά μου. Σαν αφελές παιδάκι κολακεύτηκα με το κοπλιμάν… Πόσο καλός μπογιατζής μπορεί να είναι ένας Έλληνας! Τρέμετε Νορβηγοί, ήρθαμε να σας κατακτήσουμε ειρηνικά, να σας βάλουμε τα γυαλιά… 

"Τι συμφορά, ενώ είσαι καμωμένος

για τα ωραία και μεγάλα έργα

η άδικη αυτή σου τύχη πάντα

ενθάρρυνσι κ' επιτυχία να σε αρνείται..." 

(Η σατραπεία Κ. Καβάφη)

    Στα εβδομαδιαία καθήκοντά μου περιλαμβάνεται η υποχρέωση μου να βγάζω τους κάδους των σκουπιδιών κάποιων πολυκατοικιών για να τους αδειάσει το σκουπιδιάρικο. Ένας ηλικιωμένος κύριος πριν από καιρό, καθώς έσπρωχνα τους κάδους μου, με ρώτησε πόσα παίρνω. Απέφυγα να απαντήσω κι επέμεινε, «κάτω από 200 την ώρα;». Όταν του ένευσα «ναι», έδειξε την δυσαρέσκειά του και είπε ότι δεν είναι σωστό να πληρώνομαι τόσο λίγο. Μια ηλικιωμένη κυρία κάτι μου ‘πε προχθές, ενώ βρισκόμουνα στην ίδια φάση. Σταμάτησα το iPοd μου και την άκουσα να μου λέει παρηγορητικά «Ε κάποιος πρέπει να βγάζει και τα σκουπίδια, δεν μπορεί να είναι όλοι στα γραφεία…». Ούτε  την γνώριζα, ούτε είχε προηγηθεί κάποια συνομιλία μας. Της χαμογέλασα για την καλή της πρόθεση. Αχ αυτοί οι ηλικιωμένοι. Τι είναι καλύτερο να σπρώχνεις κάδους σκουπιδιών, ή να ζεις στο περιθώριο της ζωής σε ένα βουβό διαμέρισμα και να ζητιανεύεις να ανταλλάξεις μια κουβέντα με ένα κακομοίρη Έλληνα σαν κι εμένα που σπρώχνει τα σκουπίδια; Ψάχνουν κάποιον πρόθυμο να ανταλλάξει μια κουβέντα μαζί τους. Αχ καλή μου κυρία, άθλια παρηγορήτρια, γιατί ξύνεις πληγές; Μόλις είχε βγει από τον ποδολόγο, ίσως να παραμορφώθηκαν τα δάχτυλα των ποδιών της, αρθρίτιδα, οστεοπόρωση ή κάποιος φλεβίτης θα την ταλαιπωρούσε. Περσότερο όμως ξέρω ότι την ταλαιπωρεί η ερημιά…

Τι κάνει ένα πουλί
εκεί επάνω δεξιά στο δέντρο
μέσα στο χιονιά;

 Δεν ξέρω αν πρέπει να γελάσω ή να κλάψω μ’ αυτές τις προσπάθειες πλησιάσματος, με τις προσπάθειες παρηγοριάς, μ’ αυτούς τους επαίνους ή απλώς τις εκφράσεις συμπάθειας.    Μη μου αγγίζετε τις πληγές. Το πήρα απόφαση. Όχι φιλοδοξίες. Όχι άλλοι αγώνες. Φτάνει πια! Αφάνεια, καθημερινότητα, κρυμμένος μέσα στο πλήθος, στιχημένος στην στην αβάσταχτη ελαφρότητα του σήμερα. Κάθε μέρα κοιτώ ανυπόμονα το ρολόι και μια ώρα πριν το τέλος η ανυπομονησία συναγωνίζεται με την ικανοποίηση. Τα Παρασκευοσαββατοκύριακα είναι γιορτές. Όσο κι αν είναι παιδιάστικα γελοίο, είναι μια παρηγοριά για να ζει κανείς μιαν εντελώς ανούσια ζωή. Όλοι μας προσπαθούμε να δώσουμε νόημα στην χωρίς νόημα ζωή μας απλώς αγωνιζόμενοι για την καλυτέρευσή της. Είναι όμως σκοπός ή μέσο η καλυτέρευση μιας ανούσιας ζωής; Διότι τελικά, όσο πιο άνετη και ευχάριστη κι αν γίνει δεν παύει να παραμένει… ανούσια! Το τέλος μας πάντα πλησιάζει, αλλά το θάμβος του επερχόμενου καλοκαιριού το επισκιάζει… έτσι καταφέρνουμε να ξεγελάμε τον εαυτό μας, μέχρι που η αναμφισβήτητη πραγματικότητα των γηρατειών και του θανάτου να μην αφήνει πλέον περαιτέρω αισιοδοξία. Ο Κ. Καβάφης πάλι, στο πασίγνωστο ποίημά του "Ιθάκη" λέει: 

"Σαν βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,

να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος,

γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις..." 

   Βλέπετε προορισμός είτε δεν υπάρχει, είτε απλώς εμείς δεν τον κατανοούμε γι' αυτό για μας δεν έχει πια καμία σημασία. Σημασία έχει μόνο η διαδρομή... Πόσο έχουμε μπερδέψει τους σκοπούς με τα μέσα!

     Μία από τις πολυκατοικίες που εξυπηρετώ είναι γεμάτη υπερήλικες. Μερικοί από αυτούς δεν μπορούν ούτε να αυτοεξυπηρετούνται και η κοινωνική υπηρεσία στέλνει υπαλλήλους όλο το 24ωρο για την εξυπηρέτησή τους. Είναι οι μελλοθάνατοι που περιμένουν το δεσμοφύλακα να χτυπήσει την πόρτα τους για να τους οδηγήσει στην ηλεκτρική καρέκλα.

   Το αποφάσισα να «ξοδευτώ σε μια ήσυχη ζωή» αν και δεν εμπιστεύομαι τον εαυτό μου όταν δίνει τέτοιες υποσχέσεις που ξέρει ότι δεν είναι στο χέρι του να κρατήσει.

Κ. Καβάφης

ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΙΟ ΤΕΜΠΕΛΗΔΕΣ ΣΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΑΠΟ ΟΤΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ;

    Όσο ήμουνα στην Ελλάδα, αν με ρωτούσε κανείς θα έλεγα με σιγουριά πως ναι είναι. Σήμερα όμως δεν θα έλεγα το ίδιο. 

     Είναι αλήθεια ότι εμείς σαν λαός δεν τα πάμε και πολύ καλά με τη δουλειά, προτιμούμε λίγο το ραχάτι. Αντί να ντρεπόμαστε, μάλλον καμαρώνουμε για το λούφα και παραλλαγή. Είναι αλήθεια επίσης ότι δεν έχουμε την κουλτούρα της δουλειάς. Δεν είμαστε συνήθως συνεπείς στις υποχρεώσεις μας, αργούμε στα ραντεβού μας, δεν μας αρέσει να μας λένε τι να κάνουμε και να μπαίνουμε στα καλούπια των υποχρεώσεων του ωραρίου. Είμαστε όμως φιλότιμοι και μας πιάνει συχνά το πάθος. Το πρόβλημα μας είναι η ΤΣΑΠΑΤΣΟΥΛΙΑ που μας διακρίνει. Δεν μου αρέσει αυτή η λέξη αλλά δεν βρίσκω κι άλλη που να εκφράζει το ίδιο. Η λέξη «προχειρότητα» εκφράζει μόνο ένα μέρος της έννοιάς της. Τσαπατσουλιά στο κράτος μας, στη δουλειά μας, στο οικιστικό μας περιβάλλον, στον τρόπο που οδηγούμε, σε κάθε έκφανση της ζωής μας. Αν μπορούσαμε να διορθώσουμε αυτό το εθνικό μας νεοελληνικό χαρακτηριστικό θα μπορούσαμε να κάνουμε θαύματα στη σύγχρονη εποχή.  

    Μας βγήκε το όνομα λοιπόν αλλά όχι εντελώς άδικα. Είναι ο δημοσιοϋπαλληλικός χώρος που κατά γενική ομολογία δικαιώνει αυτό το κακό όνομα που μας ακολουθεί, αλλά δεν είναι όλοι οι Έλληνες εργαζόμενοι δημόσιοι υπάλληλοι. Μαζί με το ξερό καίγεται και το χλωρό. Η δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία όπως διαμορφώθηκε από τους πολιτικούς μας και τους συνδικαλιστές μας, έχουν πάρει στο λαιμό τους τη φήμη του Έλληνα εργαζόμενου. Φυσικά κι εκεί υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που κάτω από αντίξοες συνθήκες προσπαθούν να κρατήσουν την τιμή του λειτουργήματός τους αλλά είναι τόσο απελπιστικά λίγοι σε ένα εχθρικό περιβάλλον που σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να δώσουν το βήμα, αποτελούν απλά την εξαίρεση. Αν δουλέψεις οι συνάδελφοι σε βλέπουν σαν προδότη που χαλάς την πιάτσα. Πάντα οι κοπανατζήδες καταφερτζήδες επιβραβεύονται κάνοντας τους εργατικούς να μετανιώνουν για τις θυσίες τους. Η ανοργανωσιά και ο παραλογισμός φρενάρει κάθε προσπάθεια εξυγίανσης…

Κι εδώ στη Νορβηγία οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι λίγο αραχτοί. Τους βλέπεις να γυρνάνε στους διαδρόμους συζητώντας μεταξύ τους τα προσωπικά τους αμέριμνοι, να πηγαίνουν στην καντίνα της υπηρεσίας τους και να πίνουν καφέ με τις ώρες ή να βγαίνουν έξω συχνά για τσιγάρο. Η δουλειά όμως γίνεται έστω και λίγο αργά. Υπάρχει τάξη, συνέπεια και αποτελεσματικότητα. 

Αν τώρα πάμε στον ιδιωτικό τομέα της Ελλάδας, εκεί εμείς δουλεύουμε πιο πολύ. Οι υπάλληλοι συνήθως καταπιέζονται από τα αφεντικά και δουλεύουν εξαντλητικά, καθώς μάλιστα δεν υπάρχει σοβαρός έλεγχος και η παραβατικότητα πάει σύννεφο. Είναι γνωστό τοις πάσι ότι πολλοί εργαζόμενοι συμφωνούν να παίρνουν λιγότερα από ότι δηλώνεται ότι παίρνουν, να εργάζονται ανασφάλιστοι για να μη πληρώσει το αφεντικό τις ασφαλιστικές εισφορές, να εργάζονται υπερωρίες χωρίς επιπλέον αμοιβή ή να  μένουν απλήρωτοι για μήνες ελπίζοντας ότι θα τα πάρουν αργότερα αναδρομικά. Η Ελληνική τσαπατσουλιά που λέγαμε από τους κρατικούς ελέγχους, μέχρι τη συνείδηση του εργοδότη. Ο εργαζόμενος από την πλευρά του που δεν έχει άλλη εναλλακτική, τα υπομένει ελπίζοντας, υπό το φόβο της οριστικής ανεργίας, αφού αυτός είναι το καθεστώς στην πιάτσα. Άλλωστε σαν άνεργος δεν θα στηριχτεί επαρκώς από τον ΟΑΕΔ κι είναι γνωστή η τσαπατσουλιά που κυριαρχεί κι εκεί. Σκεφτείτε ότι ο Νορβηγικός ΟΑΕΔ (NAV) κάλεσε τη σύζυγό μου για προσωπικό ραντεβού που διήρκεσε σχεδόν μία ώρα. Η υπάλληλος δήλωσε ότι θέλει να τη βοηθήσει να βρει δουλειά και συνέταξε ολόκληρη εξατομικευμένη έκθεση για το χειρισμό της υπόθεσής της. Τις επόμενες ημέρες απευθύνθηκε σε εργοδότες του αντικειμένου που η ίδια δήλωσε της ήδη της εξασφαλίστηκε για λίγους μήνες δουλειά ως ειδικευόμενη με μειωμένη επιδοτούμενη μισθοδοσία, με την προοπτική να προσληφθεί μετά το πέρας αυτής της περιόδου. Εδώ οι επιχειρήσεις δεν εκμεταλλεύονται κατά κανόνα αυτά τα προγράμματα αλλά είναι ειλικρινείς και έντιμοι. Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέσεις.  

Στη Νορβηγία κυριαρχεί αξιοκρατία στο εργασιακό περιβάλλον. Στον ιδωτικό τομέα οι εργαζόμενοι εργάζονται αργά χωρίς ιδιαίτερο πάθος αλλά επαρκώς αποτελεσματικά. Αν κάποιος δεν είναι αποτελεσματικός για την επιχείρηση θα απολυθεί κάποια στιγμή. Όμως επειδή πληρώνονται με την ώρα κι όχι με το έργο που κάνουν δεν έχουν κίνητρο να είναι ιδιαίτερα αποδοτικοί. Ο καλός υπάλληλος όμως δεν θα χάσει τη δουλειά του. Πιστεύω δηλαδή ότι στην Ελλάδα και στον ιδιωτικό τομέα οι Έλληνες και οι αλλοδαποί εργαζόμενοι εργάζονται πιο γρήγορα και πιο εξαντλητικά, αποδίδοντας περισσότερο ανά άτομο, αλλά η τσαπατσουλιά  και η παρανομία, δεν αφήνει αυτό το πλεονέκτημα να φανεί στο τελικό αποτέλεσμα. 

     Συμπερασματικά θα έλεγα ότι κι εδώ οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι λίγο αραχτοί, αλλά το αποτέλεσμα της δουλειάς τους είναι θετικό. Οι ιδιωτικοί υπάλληλοι εδώ δεν πιέζονται και δεν αποδίδουν τόσο όσο στην Ελλάδα με αποτέλεσμα χαμηλή παραγωγικότητα με υψηλό κόστος εργασίας, ενώ στην Ελλάδα το αποτέλεσμα της πολύ περισσότερης δουλειάς, δεν το κερδίζει κανείς σε τελική ανάλυση.