Προσπαθώντας να θυμηθώ τις πρώτες μου εντυπώσεις από τη Νορβηγία, με τη ματιά του νεοαφιχθένος Έλληνα, θα έλεγα ότι ένα πολιτισμικό σοκ είναι αναπόφευκτο σε ένα μη προκατειλημμένο επισκέπτη της χώρας.
Οι πόλεις της Νορβηγίας είναι γενικά μικρές σε σύγκριση με αυτές της Ελλάδας. Ας μη ξεχνάμε ότι ο πληθυσμός είναι ο μισός αυτού της Ελλάδας, διασπαρμένος δε σε τριπλάσια έκταση. Στα τοπία κυριαρχεί η τάξη και η ματιά ξεκουράζεται στο πολύ πράσινο, καθώς οι πόλεις δεν έχουν την εικόνα των αντιστοίχων της Ελλάδας, όπου τα κτήρια είναι γενικά άσχημα, βρώμικα, μισοτελειωμένα, κολλημένα το ένα πάνω στο άλλο, με τις κεραίες να παίζουν ρόλο δάσους. κοκ. Τα σπίτια εδώ είναι αραιά, περιποιημένα με διάφορα ζωηρά χρώματα, με κήπους γκαράζ κοκ φροντισμένα στον περιβάλλοντα χώρο. Η ζωή είναι λιγότερο αστική και πιο κοντά στη φύση. Οι πολυκατοικίες, ακόμα και στις μεγάλες πόλεις, δεν θα έλεγα ότι είναι ο κανόνας. Αλλά και αυτές όπου υπάρχουν, συνήθως αναπτύσσονται οριζοντίως παρά καθέτως! Κάθε είδους ενοχλητικοί θόρυβοι, κορναρίσματα, καυσαέρια, βρισιές σε δημόσιους χώρους, σκουπίδια πεταμένα στο έδαφος και γκράφιτι γενικά δεν συναντά κανείς.
Λείπουν επίσης οι φωτεινοί σηματοδότες καθώς κατά 95% εδώ λειτουργούν χωρίς πρόβλημα οι κυκλικοί κόμβοι. Τα τροχαία δυστυχήματα είναι σπάνια, έως μηδαμινά σε σχέση με τον αριθμό αυτών στην Ελλάδα. Μου …έλειψαν επίσης οι κολώνες της ΔΕΗ με τα άσχημα καλώδια ηλεκροδότησης και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Δεν ήξερα ότι όλη αυτή η ασχήμια με έπνιγε στην Ελλάδα, μέχρι που βλέποντας τη διαφορά ένιωσα ένα βάρος να φεύγει από πάνω μου, απελευθερώνοντάς με.
Από το Μάιο η γη πρασινίζει παντού. Δάση πλούσια, πυκνά και καταπράσινα. Ξερότοπους δεν έχω δει ακόμα. Πολλά νερά παντού, λίμνες ρυάκια, ποτάμια, φιόρδ… Το καλοκαίρι υπάρχουν αρκετές βροχές ειδικά στα παράλια και οι θερμοκρασίες είναι αντίστοιχες αυτών της άνοιξης στην Ελλάδα. Το καλοκαίρι οι θάλασσες είναι πανέμορφες, αλλά δεν υπάρχουν μεγάλες παραλίες όπως στην Ελλάδα. Γενικά είναι ήρεμες, χωρίς ιδιαίτερους ανέμους και σφοδρές καλοκαιρινές καταιγίδες με αστραπόβροντα. Το καλοκαίρι γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρον, καθώς ο ήλιος ανατέλλει πριν από τις 4.00 το πρωί και δύει αρκετά μετά τα μεσάνυχτα! Το κρύο όμως ξεκινάει από το τέλος του Οκτώβρη. Αλλά είναι από το τέλος του Νοέμβρη που η χώρα μπαίνει κυριολεκτικά στην κατάψυξη. Μέχρι και το Μάρτιο το χιόνι είναι μόνιμο και παγώνει στους δρόμους. Η θερμοκρασία όλο το χειμώνα δεν ανεβαίνει πάνω από το -5!, ενώ αρκετές φορές άγγιξε και το -25 στη Νότια Νορβηγία που έζησα εγώ. Ειδικά το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο, η θερμοκρασία ήταν μονίμως μεταξύ -10 και -20 τον περασμένο χειμώνα. Χιόνιζε πολύ συχνά αλλά υπήρχαν και πολλές ηλιόλουστες μέρες με πεντακάθαρο ουρανό. Εκτός από τις μέρες που χιονίζει οπότε ο ουρανός είναι κάτασπρος και οι θερμοκρασίες είναι πολύ χαμηλές, τις υπόλοιπες μέρες του χειμώνα ο καιρός είναι ήπιος. Δεν υπάρχουν δηλαδή βροχές, γκρίζα σύννεφα, δυνατοί άνεμοι, κεραυνοί, αστραπές κοκ. Η φύση είναι ήπια σαν τους ανθρώπους της. Ή μήπως θα έπρεπε να πούμε ότι οι άνθρωποι είναι σαν τη φύση τους;Η μέρα όμως μικραίνει πολύ το χειμώνα. Το σκοτάδι πέφτει πριν από τις 4.00 το απόγευμα το Δεκέμβρη και φυσικά ξημερώνει αργά.
Οι άνθρωποι εδώ εκτός από ήρεμοι είναι και φιλικοί. Το καλοκαίρι έχουν πάθος με την ποδηλασία και το χειμώνα με το σκι. Δεν συνηθίζουν τα καφέ. Μάλλον προτιμούν συναντήσεις στα σπίτια και εκδρομές στα εξοχικά τους. Είναι σύνηθες να κάνουν ποδηλασία ή τζόκινγκ στους ποδηλατόδρομους που υπάρχουν δίπλα στους αυτοκινητόδρομους. . Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ότι πολλοί από αυτούς με χαιρετούσαν φιλικά με ένα hei, χωρίς να γνωριζόμαστε. Μου θύμισε το χωριό του πατέρα μου, όπου παλιά όποιος σε συναντούσε θα σου απήυθυνε ένα χαιρετισμό έστω κι αν δεν σε γνώριζε. Τους παρατηρούσα να συζητούν μεταξύ τους και τους εύρισκα πολύ χαριτωμένους, με χιούμορ και ευγένεια, με μια θετική ματιά για όλα.
Οι κάτοικοι της Νορβηγίας νιώθουν ασφάλεια στην καθημερινότητά τους και το δείχνουν. Ασφάλεια από εγκληματικότητα, καθώς οι αυλές είναι ανοιχτές συνήθως και τα σπίτια χωρίς ιδιαίτερη προστασία, όπως οι σιδεριές και τις θωρακισμένες πόρτες που έχουν βάλει όλοι στα παράθυρα στην Ελλάδα.
Γυναίκες και παιδιά κυκλοφορούν στους δρόμους χωρίς το φόβο επίθεσης για ληστεία, βιασμό ή απαγωγή. Στις πόλεις λείπει το έντονο μποτιλιάρισμα των Ελληνικών μεγαλουπόλεων. Η αστυνομία απουσιάζει από τους δρόμους, όμως το σύστημα λειτουργεί χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Και να σκεφτεί κανείς ότι μιλάμε για μια πολυπολιτισμική χώρα με πολλούς μετανάστες που σε μερικές περιοχές το ποσοστό τους αγγίζει και το 30%. Η συμπεριφορά των Νορβηγών προς τους μετανάστες είναι υποδειγματική.
Στη Νορβηγία οι άνθρωποι δείχνουν καθαρά ότι δεν έχουν οικονομικό πρόβλημα. Επενδύουν τα χρήματά τους με προσωπική εργασία σε έργα στον περιβάλλοντα χώρο των σπιτιών και σε είδη τεχνολογίας και διακόσμησης μέσα. Επενδύουν σε αυτοκίνητα, ακόμα και συλλεκτικά κομμάτια γαι τον ελεύθερο χρόνο, σε όμορφα εξοχικά στο βουνό ή και στη θάλασσα αλλά και σε εξοπλισμό ελεύθερου χρόνου, όπως ψάρεμα, κυνήγι, χιονοδρομικό εξοπλισμό, ποδηλασία κτλ.
Κακή εντύπωση μου έκαναν μόνο οι δημόσιες υπηρεσίες που διεκπεραιώνουν τη δουλειά τους με ιδιαίτερα αργούς ρυθμούς. Οι ίδιοι οι Νορβηγοί βλέπουν το πρόβλημα της γραφειοκρατίας άλλα δεν αντιδρούν επιθετικά, υπομένουν στωικά. Είναι όμως το Δημόσιο οργανωμένο και εξυπηρετεί ικανοποιητικά και μέσω διαδικτύου. Οι υπάλληλοι κατά κανόνα είναι τυπικά ευγενικοί αλλά και ανελαστικοί. Διαφθορά δεν έπεσε στη δική μου αντίληψη.
Αυτή βέβαια ήταν με λίγα λόγια, η πρώτη εικόνα που σχημάτισα για τη Νορβηγία καθώς η μνήμη της Ελληνικής πραγματικότητας ήταν ακόμα φρέσκια. Το κοντράστ ήταν πολύ έντονο ώστε η συγκίνηση της πρώτης επαφής να επισκιάσει το βάρος της αναγκαστικής μετανάστευσης. Έτσι μπόρεσα τους πρώτους μήνες να ζήσω ως.. ευτυχισμένος τουρίστας στη νέα αυτή χώρα, αναζητώντας δουλειά.
