ΔΙΚΑΙΟΥΜΑΙ ΤΟ ΔΙΚΙΟ ΜΟΥ Ο ΦΤΩΧΟΣ
Δυστυχώς αυτό τον καιρό δικομανείς με έσυραν στα δικαστήρια. Ο χώρος της δικαιοσύνης μου δημιουργεί κατάθλιψη. Είναι ένας χώρος υποκρισίας, μετράει η εικόνα που παρουσιάζεις, έστω κι αν είναι πασιφανές ότι αυτή δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Είναι ένας χώρος αγκύλωσης στη σκέψη και τις πρακτικές. Είναι χαρακτηειστικό για παράδειγμα ότι εμεί μέσα υπάρχει ένας συγκεκριμένος ενδυματολογικός κώδικας. Θυμάμαι όταν ήμουν μάρτυρας σε μια δίκη ότι η κα πρόεδρος έβαλε τις φωνές σε έναν ένορκο, όπως οι παλιές δασκάλες στους μαθητές δημοτικού, επειδή προσήλθε χωρίς... γραβάτα. Πρέπει να σηκωθείς όταν εισέρχονται οι δικαστές και να καθίσεις μετά από αυτούς. Αν μασάς τσίχλα ή κάθεσαι σταυροπόδι στο ακροατήριο, θα σε κάνει ρεζίλι ο πρόεδρος –πιο συχνά πλέον είναι Η πρόεδρος- και μάλλον θα σε αποβάλλει της αιθούσης...
Είναι ένας χώρος επίσης που κάποιοι έχουν πολλή εξουσία και γι’ αυτό είναι φυσικό κάποια ανθρωπάρια να προσκολλούνται σ’ αυτούς με κολακείες ή υλικά ανταλλάγματα για να επωφεληθούν από αυτή. Έτσι είναι ένας χώρος που ανθούν τα κυκλώματα. Ποιος είναι ο καλός δικηγόρος που θα σου σύστηνα να προσλάβεις; Μα αυτός που έχει τις γνωριμίες, τα μέσα, που είναι δικτυωμένος, θρασύς και αδίστακτος. Όχι αυτός δεν είναι ο καλός δικηγόρος που έχω εγώ στο μυαλό μου, αλλά σίγουρα είναι ο αποτελεσματικός δικηγόρος που εσύ θα χρειαστείς για την υπόθεσή σου, για να γίνει το άσπρο, μαύρο. Σιχαίνομαι λοιπόν το χώρο που οι «μεγάλοι καρχαρίες» περνούν ανεμπόδιστοι ενώ οι δίκαιοι ή οι μικροπαραβάτες, τυλίγονται σε… μια κόλλα χαρτί.
Παραδέχομαι όμως ότι πρέπει να υπάρχει καποιου είδους δικαιωσύνη και μάλλον είναι ανέφικτο να μην έχει κάποιου είδους παθολογία. ας είναι όμως κατά το δυνατό λιγότερη. Προσωπικά θεωρώ την ανθρώπινη προσπάθεια απόδοσης δικαιοσύνης, ένα αναγκαίο κακό και δεν έχω καμιά άλλη πρόταση που θα λειτουργούσε αποτελεσματικά σε πραγματικές συνθήκες.
Όμως αυτό που ήθελα να σχολιάσω σήμερα, δεν είναι οι γνωστές αγκυλώσεις της δικαιοσύνης, ούτε η αρνησιδικία, στην οποία έχουμε περιπέσει, ούτε το χαμηλό επίπεδο απόδοσης, σε κτηριακές εγκαταστάσεις ή λόγω της πληθώρας υποθέσεων που βγάζουν σε μια μέρα οι άμοιροι δικαστές, πράγμα που καθιστά σαφές ότι δεν μπορεί παρά να περαιώνονται με συνοπτικές διαδικασίες, λόγω κόπωσης, συνήθειας ή έλλειψης χρόνου. Αντίθετα θέλω να σχολιάσω την υποτιθέμενη δωρεάν απονομή δικαιοσύνης, καθώς υποτίθεται ότι το κράτος χρηματοδοτεί τη λειτουργία της δικαιοσύνης.
Πρώτο ερώτημα: Μπορεί κανείς να λύσει την υπόθεσή του δικαστικά, είτε ως ενάγων, είτε ως εναγόμενος χωρίς να χρησιμοποιήσει δικηγόρο; Νομίζω ότι η απάντηση είναι όχι. Φυσικά θα πρέπει να ξεχάσουμε τον ορισμό συνηγόρου από το δικαστήριο που ισχύει μόνο για συγκεκριμένες περιπτώσεις και βέβαια κι όταν ισχύει είναι καταστροφική από τον άμοιρο «άπορο» η αποδοχή αυτών των δωρεάν υπηρεσιών. Νομίζω ότι αυτά είναι γνωστά σε όλους.
Αφού λοιπόν η απόδοση δικαιοσύνης χρηματοδοτείται από το κράτος, γιατί το δικαστήριο επιβάλλει δικαστικά έξοδα; Γιατί εισπράττει παράβολα υπέρ κάθε παραπονουμένου; Όσον αφορά την ανάθεση της υπόθεσής σου σε κάποιο δικηγόρο, αν είσαι απελπισμένος, θα πας στον καλύτερο και θα πληρώσεις όσα σου ζητήσει –το ποσό είναι ευθέως ανάλογο του πόσο απελπισμένος είσαι, ή του τι ποσά διακυβεύονται- και μάλιστα θα του πεις κι ευχαριστώ, καθώς θα κρέμεσαι από τα χείλη του! Στην καλύτερη των περιπτώσεων θα πληρώσεις μόνο την παράσταση κτλ για το διπλότυπο από τον δικηγορικό σύλλογο. Λέω «μόνο» εννοώντας ότι για κάθε εκδίκαση, αναβληθείσα ή μη το χιλιάρικο πρέπει να το υπολογίζεις. Κι αυτό επί πόσες αναβολές θα πάρεις –οι αναβολές είναι συχνότατο φαινόμενο στα δικαστήρια δια πάσαν αιτίαν- και μετά έχουμε εφέσεις κοκ. Δηλαδή λεφτά με το τσουβάλι! Δεν έχω καταλάβει πώς αυτές οι ευνοούμενες ομάδες μπορούν να μας συμπεριφέρονται με αυτόν τον ιταμό τρόπο. Διότι οι δικηγόροι έπεισαν με το καλό ή με αγριάδα το κράτος, να επιτρέψει ως νόμιμη και μάλιστα υποχρεωτική τη δική μας οικονομική αφαίμαξη υπέρ των πολυτελών κτηρίων των δικηγορικών συλλόγων, της ενίσχυσης των νεαρών δικηγόρων κοκ. Το δικό μου το σύλλογο δεν τον χρηματοδοτεί κανείς παρά μόνο οι φτωχές εισφορές των μελών του. Γιατί εγώ είμαι ΥΠΟΧΡΕΩΜΕΝΟΣ να χρηματοδοτήσω τα πάσης φύσεως ευγενικά ή μη έργα τους; Είναι σαφές ότι κάποιες μειοψηφίες με μεγάλη επιρροή, εκμεταλλεύονται την αδυναμία της πλειοψηφίας. Διότι εσύ τι μπορείς να κάνεις; Θα κάνεις απεργία(!) δηλαδή δεν θα προσέλθεις να δικαστείς; Μα θα καταδικαστείς ερήμην! Δεν πληρώνεις; Σε κλείνουν μέσα, ή διατάζουν την απαλλοτρίωση της τυχών άμοιρης περιουσίας σου! Άμοιρε ραγιά, είσαι αφοπλισμένος, μόνος και απελπισμένος, τι θα κάνεις, θα πληρώσεις! Έτσι η προσφυγή στη δικαιοσύνη γίνεται σιγά, σιγά μια πολυτέλεια μόνο για τους έχοντες. Στη συνέχεια δε, το αποτέλεσμα της διαδικασίας στην πλειοψηφία του βγαίνει θετικό για εκείνους που είχαν χρήματα για να δαπανήσουν!
Αυτά από εμένα τον άσχετο περί τα δικονομικά, καθότι δεν είμαι σε καμία περίπτωση ειδικός, αλλά είμαι εφοδιασμένος απλώς με το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Ξέρω ότι αν διαβάσει τα παραπάνω ένας επαγγελματίας δικολάβος, θα γελάσει ειρωνικά με την αλαζονία που χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα. Μοιάζουν όλα αυτά πολύ θεωρητικά, πολύ αγνά, παιδιάστικά έως απλοϊκά. Αλλά μήπως στη νομική αυτό δεν θα έπρεπε να είναι το ζητούμενο; Είμαι ερασιτέχνης κι όχι επαγγελματίας αλλά αυτό δεν νομίζω ότι είναι απαραίτητα αρνητικό. Κι ευτυχώς, διότι όσοι είναι μέσα στα πράγματα, θεωρούν ως δεδομένη την κατάσταση και τα δικαιώματα ως κεκτημένα, έτσι προσπαθώντας να απαντήσουν στα πιο πάνω ερωτήματα θα επιστρατεύσουν σοφιστείες και αιτιολογήσεις που σε καμιά περίπτωση δεν θα είναι δικαιο-λογίες. Οι δικηγόροι είναι γνωστό ότι τα καταφέρνουν καλά σ’ αυτά. Άλλωτε δεν χρειάζεται να έχεις σπουδάσει νομική για να ξέρεις πότε σε εκμεταλλεύονται, ή πότε οι νόμοι είναι άδικοι εναντίον σου.
